مفهوم قرارداد فرانچایز
قرارداد فرانچایز در گروه قراردادهای مربوط به حقوق مالکیت فکری قرار دارد و به معنای قرارداد بهره برداری از علامت تجاری است. اگرچه این قرارداد در زمره قراردادهای نوپا قرار دارد اما در کشورهای توسعهیافته و با اقتصاد پیشرفته کاربردهای گوناگونی دارد. در مطلب «مفهوم قرارداد فرانچایز» بر آن هستیم که ضمن معرفی قراردادهای فرانچایز و همچنین معنای عرفی آن، به بررسی شرایط قانونی این نوع قرارداد بپردازیم.
دریافت مشاوره از وکیل پایه یک دادگستری »»» 88403987- 021
معنای لغوی فرانچایز
فرانچایز، واژهای دارای ریشه فرانسوی است که در لغت به معنای صداقت و آزادی میباشد. البته باید توجه داشت که این واژه در مفهوم عرفی خود، معنایی متفاوت از معنای لغویاش دارا میباشد.
مفهوم عرفی فرانچایز
در معنا و مفهوم عرفی، فرانچایز یک مدل تجاری است که بر اساس آن:
امتیاز و امکان بهرهبرداری و عرضه علامت تجاری، محصول و شیوه تجارت از سوی دارنده اصلی یا امتیاز دهنده در برابر پرداخت یک ما به ازاء مالی یا سود مشخص به طرف دیگر (یعنی امتیاز گیرنده) برای یک مدت زمان معین واگذار میگردد.
میتوان ادعا نمود که تقریباً بیشتر رستوران ها، هتلها و فروشگاههای زنجیرهای در سطح کشورهای مختلف، از قرارداد فرانچایز استفاده میکنند.
✔ بیشتر بخوانید : اصول تنظیم قراردادهای پیمانکاری
نمونههایی از قراردادهای فرانچایز
از سری قراردادهای فرانچایز میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
الف- مجموعه رستوران های مک دونالد امریکایی
ب- قراردادهای فرانچایز مرتبط با شرکت کوکاکولا
ج- سری قراردادهای انحصاری میان تولیدکنندگان و عاملین فروش محلی
د- قراردادهای فرانچایز پخش در حوزه صنعت آبجوسازی کشور بریتانیا.
حقوق امتیاز دهنده
باید توجه داشته باشید که در قراردادهای فرانچایز، کلیه حقوق مربوط به نام، علامت تجاری و نیز شیوه عمل به شخص امتیاز دهنده تعلق دارد. بنابراین، هر کسی که به داشتن کسب و کاری مشابه کسب و کار شخص امتیاز دهنده مایل باشد، میبایست پس از مذاکره با او، مبادرت به انعقاد قرارداد فرانچایز نماید. در واقع، از این طریق میتواند همان کسب و کار را برای خود راه اندازی کند.
مالک فرانچایز چه کسی است؟
مالک فرانچایز که همان شخص امتیاز دهنده در قراردادهای فرانچایز است، می تواند:
الف- یک شخص حقوقی مانند شرکتهای سهامی عام، شرکتهای سهامی خاص و …؛ و یا
ب- یک شخص حقیقی باشد.
راه های ارتباطی جهت مشاوره
راه های ارتباطی جهت مشاوره با بهترین وکیل ها به شرح زیر می باشد:
اینستاگرام: vakilsite@
تلگرام: vakil | @vekalat@
واتساپ: 989124920000+
نقش مالک فرانچایز در قراردادهای فرانچایز
توجه به این نکته ضروری است که مالک فرانچایز در این گروه از قراردادها:
الف- نقش مدیریتی، نظارتی و تحقیقاتی در خصوص پیشرفت مدل تجاری خود دارد؛ و
ب- معمولاً به صورت مستقیم به راهاندازی و اجرای کسب و کار اقدام نمیکند.
ج- انجام امور تبلیغاتی، تحلیل و بررسی نیازهای بازار، تهیه و توزیع مواد اولیه، تعیین شرایط فروش فوقالعاده و در نظر گرفتن شیوههای ارتباط با مشتری از سری اقداماتی است که بر عهده امتیازدهنده فرانچایز مبادرت مینماید.
د- پخش آگهیهای ملی و بینالمللی، آموزش و سایر خدمات حمایتی.
مدت زمان قراردادهای فرانچایز
به طور معمول، مدت زمان قراردادهای فرانچایز بین 5 تا 20 سال است.
قرارداد فرانچایز در قانون ایران
چنانچه قوانین ایران را مورد بررسی قرار دهید، متوجه میشوید که هیچ تعریف و اشارهای از قرارداد فرانچایز دیده نمیشود. از نظر دکترین حقوقی موجود نیز، تعریف قرارداد فرانچایز بدین شرح است:
قرارداد فرانچایز قراردادی است که در آن یک طرف (امتیازدهنده) به طرف دیگر که امتیازگیرنده نام دارد، در ازای یک حق الامتیاز یا اجرت، حق استفاده از علامت تجاری را که معمولاً همراه با دیگر حقوق مالکیت فکری مانند اسرار تجاری، دانش تجربی و … است، برای فروش یا تولید محصولات یا ارائه خدمات، اعطا میکند.
در قراردادهای فرانچایز ممکن است شرایطی برای ارائه دانش فنی، آموزش مدیریت سیستم و جلب مشتری، کنترل کیفیت و … از سوی امتیاز دهنده و یا تعهداتی بر عهده امتیازگیرنده قید شود که با توجه به تنوع و انواع این قراردادها شروط آن متفاوت است. فیالواقع قرارداد فرانچایز، اجازه استفاده از علامت تجاری در کنار سایر حقوق مربوط به مالکیت فکری میباشد.
✔ بیشتر بخوانید : قرارداد الکترونیک وکالت
نکته مهم
به طور کلی، میتوان گفت قراردادهای فرانچایز دارای پیچیدگیهای فراوانی است. چراکه علاوه بر مسائل حقوقی خود که حاکی از روابط اقتصادی تجاری میباشند، بر اساس عکسالعمل مشتریان و یا پیشبینی عکسالعمل مشتریان در قبال کالا و خدماتی معین شکل میگیرد.
پرسش و پاسخهای پرتکرار
1- قرارداد فرانچایز به چه معناست؟
قرارداد فرانچایز قراردادی است که در آن یک طرف (امتیازدهنده) به طرف دیگر که امتیازگیرنده نام دارد، در ازای یک حق الامتیاز یا اجرت، حق استفاده از علامت تجاری را که معمولاً همراه با دیگر حقوق مالکیت فکری مانند اسرار تجاری، دانش تجربی و … است، برای فروش یا تولید محصولات یا ارائه خدمات، اعطا میکند.
2- مالک در قراردادهای فرانچایز چه کسی است؟
مالک همان فرد امتیاز دهنده است که میتواند شخص حقوقی مثل شرکتهای تجاری و یا شخص حقیقی باشد.
3- کدام قانون ایران قراردادهای فرانچایز را نظاممند مینماید؟
متأسفانه در ایران قانونی که به تبیین مقررات مربوط به قراردادهای فرانچایز و اصول حقوقی حاکم بر آنها بپردازد وجود ندارد.
4- آیا قراردادهای فرانچایز مدت معینی دارند؟
خیر اما به طور معمول و عرفی، مدت قراردادهای فرانچایز بین 5 تا 20 سال است.
چنانچه سؤالی در رابطه با قراردادهای فرانچایز دارید، در قسمت دیدگاههای مطلب «مفهوم قرارداد فرانچایز» با ما به اشتراک بگذارید.
مؤسسه حقوقی آسایش گستران با سابقهای درخشان در حوزه قراردادهای تجاری و اقتصادی، آماده پذیرش وکالت در حوزه قراردادهای فرانچایز است.
🔖 مطالب پیشنهادی مرتبط
✔ وکیل پایه یک برای تنظیم قرارداد مشارکت در ساخت
✔ وکیل پایه یک برای الزام به ایفای تعهدات قراردادی
*****
آسایش گستران معتبرین و بهترین موسسه حقوقی
همیشه حامی حقوق شما عزیزان است.
*****