وکیل پایه یک در حضانت فرزند بعداز طلاق
امروزه باگسترش طلاق میان زوجین، مسئله مهمی که بعداز طلاق پیش می آید حضانت فرزند ویا فرزندان است. مطابق قانون، یکی از والدین باید سرپرستی طفل را برعهده بگیرد. در این مطلب “وکیل پایه یک در حضانت فرزند بعداز طلاق” قصد داریم به طور کامل توسط وکیل پایه یک دادگستری درمورد حضانت فرزندان دختر یا پسر توضیح دهیم و به برخی از سوالات پربازدید و متداول شما را پاسخ دهیم.
سن حضانت فرزندان دختر و پسر
مطابق ماده 1169 قانون مدنی «قبل از اصلاحیه»:
‘بعداز تولد طفل، مادر تا 2سال حق سرپرستی او را داشت و پس از انقضای این مدت، حضانت با پدر اوست، مگرآنکه نسبت به اطفال اناث(دختر) که تا هفت سالگی حضانت آنها با مادر است.’
به دلیل اینکه در قانون فوق مادر حق دارد فرزند پسر را تنها تا سن 2 سالگی از او نگهداری کند و هنوز از شیرخوارگی او باقی مانده و باید حضانت او را به پدرش واگذار کند!، در سال 1382 تصمیم به اصلاحیه جدید درمورد حضانت فرزندان مقرر گرفت.
بعداز اصلاحیه در سال 1382:
‘به موجب این اصلاحیه حضانت فرزندان تا قبل سن هفت سالگی با مادر است و بعداز آن با پدر وی است. پس از سال هفتم در صورت حدوث اختلاف، حضانت طفل با رعایت مصلحت کودک به تشخیص دادگاه می باشد. ‘
بنابراین: حضانت فرزندان تا قبل از سن هفت سالگی با مادر است و بعداز آن سرپرستی فرزندان تا سن بلوغ با پدر است.
اتمام مدت زمان حضانت فرزند
مدت زمان حضانت فرزند تا زمانی که به سن قانونی نرسیده اند برعهده والدین است.
بعداز آن خود فرزندان هستند که باید تصمیم بگیرند می خواهند با کدام یک والدین زندگی کنند.
در حقیقت زمانیکه پسر و دختر به سن بلوغ شرعی خود برسند، حضانت به پایان میرسد، و تصمیم گیری با خودشان است که با پدر ویا مادر زندگی کنند.
– سن بلوغ دختران«9 سالگی»
– سن بلوغ پسران «15 سالگی»
نکته: باید این نکته توجه فرمائید که تا سن 18 سالگی در حقیقت تا سن رشیدی توانایی دخالت در امور مالی خود را نخواهند داشت، مگرآنکه رشد آنها اثبات شود.
به دلیل فوق است که فرزندان تا سن هجده سالگی همچنان تحت ولایت پدر یا جد پدری خویش هستند.
حضانت فرزندان بعداز طلاق توافقی
طبق ماده 29 قانون حمایت از خانواده:
چنانچه زن و شوهر به دنبال طلاق توافقی باشند باید به سن فرزندان توجه نمود، اگر دختر یا پسر زیر سن بلوغ (نه سالگی، پانزده سالگی) باشند می توان
درمورد حق حضانت فرزندان،میزان ملاقات طرف مقابل با فرزند،پرداخت نفقه و میزان نفقه به توافق رسید.
درغیر این صورت حضانت فرزند برعهده خود فرزندان است.
بنابراین: در طلاق توافقی حضانت فرزندان به توافق بین زن و شوهر بستگی دارد و دادگاه هیچ دخالتی در این مورد نمی کند.
نکته: در طلاق توافقی دادگاه هیچ مسئولیتی ندارد اما در دیگر انواع طلاق ها تصمیمگیری و مصلحت طفل برعهده دادگاه می باشد.
البته لازم به ذکراست که دادگاه موظف است در تعیین حضانت فرزندان بعد از طلاق، مصلحت آنها را در نظر داشته باشد.
در قوانین طلاق و حضانت فرزندان، حضانت طفل از مادری که مجددا ازدواج نماید، گرفته میشود و به پدر داده میشود. اما در طلاق توافقی با توافق زوجین، فرزندان می‌توانند پس از ازدواج مادر نیز کماکان تحت حضانت وی قرار داشته باشند.
حضانت با مادر یا پدربزرگ ؟ مسئله این است!
اختلاف عقیده در این زمینه بسیار زیاد است . شایعات ، عرف ها و عادات نیز به این اختلاف عقیده در تعیین اینکه چه کسی بعد از فوت پدر حضانت فرزندش را بعهده میگیرد دامن میزنند.
در نهایت اما باید دید قانون در این زمینه چه میگوید.
براساس قانون اگر پدر فرزند فوت نماید و مادر وی در قید حیات باشد الزاما سرپرستی کودک به مادر آن میرسد و بعبارتی مادر فرزند در اولویت نگهداریو بزرگ کردن فرزندش است حتی اگر پدربزرگ بچه نیز در قید حیات باشد. در این شرایط دادگاه حضانت کودک را به مادرش خواهد داد مگر اینکه مادر در دادگاه رد صلاحیت نگهداری و حضانت فرزندش شود ، که در آن صورت حضانت فرزند به شخص دیگری بجز مادر میرسد.
دعوای عدم صلاحیت یکی از والدین توسط دیگری در حضانت فرزند
یکی از شرایطی که ممکن است برای والدین بیافتد شکایت یکی از والدین از دیگری درخصوص عدم صلاحیت داشتن حضانت فرزندشان توس آن یکی میباشد . افراد برای تنظیم این شکایت باید اسناد و مدارکی که بتواند ادعاهای آنها را ثابت بنماید به دادگاه ارائه دهند .
اگر دادگاه با خوانش مدارک ، اسناد و ادله ارائه شدهتشخیص دهد که یکی از والدین نمیتواند از کودک به خوبی نگهداری نماید ، دادگاه حضانت را از وی میگیرد و به دیگری میدهد.
حضانت کودکان در زمان طلاق والدین
بعد از طلاق والدین یکی از حساس ترین گزاره ها و شاید نگرانی های والدین و اطرافیان ، بلاتکلیفی و شرایط کودک میباشد . در این بخش میخواهیم بررسی نماییم که در زمان طلاق والدین حضانت کودک به چه صورتی تعیین تکلیف میگردد.
براساس ماده 1169 قانون مدنی حضانت کودک تا سن 7 سالگی با مادرش میباشد و پس از آن حضانت وی به پدرش میرسد.
در شرایطی که والدین هنوز طلاق نگرفته اند اما جدا از یکدیگر زندگی میکنند نیز اوضاع به همین منوال میباشد مگر اینکه توافق دیگری میان والدین با خودشان شکل بگیرد. برای مثال طرفین تصمیم بگیرند یکی از والدین برای همیشه حضانت کودک را بعهده بگیرد.
اما اگر دادگاه عدم صلاحیت فردی که خواستار حضانت کودکش میباشد را تشخیص دهد و برایش محرز گردد ، حضانت را از وی گرفته و برای تعیین تکلیف مجدد کودک تصمیم گیری مینماید.
سلب حضانت از نگهداری فرزند
همانطور که در قبل بیان شد در شرایطی ممکن است حضانت کودک از والدی که سرپرستی بعهده وی میباشد سلب گردد. در ماده 1173 قانون مدنی ، قانون گذار به بررسی این موارد پرداخته است .
به طور کلی اگر یکی والدین نتواند به خوبی از فرزند نگهداری نماید یا دچار انحطاط اخلاقی باشد یا ماندن کودک در آن مکان برایش خطر جسمی یا روانی داشته باشد، دادگاه عدم صلاحیت وی را احراز می نماید و سرپرستی فرزند را از آن والد میگیرد.
البته نکته ی مورد توجه آن است که این سلب حضانت باید توسط والد دیگر، یکی از اقربا ، یکی از اقوام از دادگاه خواسته شود .
مواردی که سبب سلب حضانت از نگهداری فرزند میگردد
در مواد قانون مدنی مصادیقی از عدم صلاحیت والدین برای نگهداری و حضانت فرزند شمرده شده اند . این موارد عبارت اند از :
- اعتیاد به الکل و مواد مخدر
- فساد اخلاقی و فحشا
- ابتلا به بیماری های روانی با تایید و گواهی پزشک
- سواستفاده از کودک در کارهای غیر اخلاقی
- ضرب و جرح کودک
- عدم امنیت جانی کودک در محل
البته باید در نظر داشته باشید که هرکدام از این موارد ادعایی میباشد علیه فرد مقابل و باید با مدارک و ادله کافی ادعای خود را برای عدم صلاحیت شخصی که حضانت فرزند را بعهده دارد اثبات نمایید.
سلب حضانت فرزند از مادر
بجز مواردی که در مطالب قبلی درباره عدم صلاحیت و سلب حضانت سرپرست کودک توسط دادگاه بیان شد ، دررابطه با حضانت فرزند توسط مادر موارد دیگری نیز وحود دارد که ممکن است سبب شود حضانت فرزند از وی سلب شود .
از جمله این موارد ازدواج مجدد زن میباشد. در صورتی که مادر تصمیم به ازدواج مجدد بگیرد ، حضانت فرزندش از وی سلب میگردد.
ملاقات با فرزند
حق ملاقات فرزند برای والدی که سرپرستی فرزند را ندارد به تشخیص دادگاه داده میشود . درواقع تعیین زمان ها و نوع دیدارهای فرزند باتوجه به شرایطی که دادگاه تشخیص دهد به اطلاع والدی که حضانت فرزند را ندارد میرسد.
البته تعیین و توافق بر روی تعیین زمان در ابتدای امر به توافق میان والدین سپرده میشود اما اگر نتوانند بر سر زمان مشخصی باهم به توافق برسند ، آنجاست که دادگاه وارد عمل میشود و مزانی را برای این امر مشخص می نماید.
جلوگیری سرپرست بچه از ملاقات با پدر یا مادرش
بارها پیش آمده که شنیده باشیم پدر یا مادری که حضانت کودک را بعهده دارد از ملاقات والد دیگر با بچه جلوگیری نموده است و مانع دیدار آنها برای یکبار یا چند دفعه متوالی شده است .
درصورتی که سرپرست کودک اجازه ملاقات با کودکتان را به شما نداد باید بدانید که میتوانید از شخصی که سرپرستی کودک را بعهده دارد در دادگاه شکایت به عمل آورده و خواستار ملاقات با کودکتان شوید.
مطالب مرتبط یشنهادی برای مطالعه
وکیل خانواده در پاسخ به سوالات حقوقی حضانت فرزند