تنظیم قرارداد پیمانکاری
امروزه، پیشرفت های وسیعی در حوزه پروژههای پیمانکاری صورت گرفته است. البته این پیشرفتها در وهله نخست مرهون مطالعات و طراحیهای متعدد مهندسی و پیمانکاری است اما هرگز نباید از اهمیت انعقاد یک قرارداد دقیق و درست غفلت ورزید. در قراردادهای پیمانکاری و به منظور اجرای صحیح آن، ما نیاز به یک قرارداد بینقص داریم که در آن به تمام نکات و موازین حقوقی توجه شده باشد. تهیه و تنظیم قرارداد پیمانکاری و صنعتی حرفهای، امری تخصصی است که مستلزم تسلط بر مسائل ریز حقوقی و تعهدات قراردادی و همچنین آشنایی با عرف حاکم بر قرارداد پیمانکاری می باشد. در مطلب «تنظیم قرارداد پیمانکاری» به بررسی شرایط و ضوابط تنظیم قرارداد پیمانکاری میپردازیم.
مفهوم قرارداد پیمانکاری
قرارداد پیمانکاری، همچون سایر قراردادها مشتمل بر موضوعات اصلی و موضوعات فرعی است. معمولاً:
الف- موضوعات اصلی در موافقتنامه یا قرارداد و موضوعات فرعی به صورت ضمیمه قرارداد تنظیم میشود.
ب- نکته مهم در نگارش قرارداد پیمانکاری، عدم تقلید از یک الگوی ثابت و پرهیز از کاربرد قراردادهای کلیشهای است. چراکه هر قرارداد، تبلور توافقات طرفین آن است. فلذا میبایست در هر قرارداد، توافقات طرفین آن منعکس گردد و نه تکرار یک الگوی ثابت.
جهت تنظیم قرارداد پیمانکاری و صنعتی،مشارکت وکیل متخصص و دست اندرکاران اجرایی ضروری می باشد. وکلای که در این زمینه تخصص دارد، با جوانب فرآیندهای قراردادی آشنا میباشند و در حفاظت از حقوق موکلشان در قراردادها نقش بسزایی ایفا مینمایند.
✔ بیشتر بخوانید : وکیل پایه یک برای تنظیم قرارداد مشارکت در ساخت
اصول قرارداد پیمانکاری
معمولاً قرارداد پیمانکاری در یک فرمت خاص و به صورت کتبی در چند ماده تنظیم میگردد و به امضای طرفین قرارداد میرسد. تنظیم قرارداد پیمانکاری دارای اصول خاصی است که در ادامه به بررسی آنها میپردازیم:
عنوان قرارداد
منظور از عنوان قرارداد، نامی است که برای قرارداد انتخاب میگردد. البته گاهی پیش میآید که نام انتخابی با مفاد قرارداد تطابق نداشته که در این صورت، آنچه ملاک قضاوت خواهد بود نوع قرارداد و آثار آن است. در این موارد، نوع قرارداد را قصد واقعی و عملکرد طرفین را تعیین مینماید، نه اسمی که برای آن انتخاب شده است. ازجمله عناوینی که برای قراردادهای پیمانکاری در نظر میگیرند، عبارتند از: قراردادهای طراحی، تدارکات و ساخت، قرارداد کلید در دست و قرارداد پیمان مدیریت.
طرفین قرارداد
قراردادهای پیمانکاری میتوانند دوجانبه یا چندجانبه (کنسرسیوم) باشند. به منظور استقرار تعهد و تشخیص مسئولیتهای قراردادی نیاز است که مشخصات طرفین قرارداد به طور دقیق و منجز تعیین گردد. بدین شرح که:
الف) اشخاص حقیقی
ذکر مشخصات شناسنامه، کارت ملی و آدرس آنها کافی است.
ب) اشخاص حقوقی
توجه به نکات زیر برای انعقاد قرارداد پیمانکاری از سوی اشخاص حقوقی ضروری است:
1- به حکم قانون دارای شخصیت حقوقی مستقل، مجاز به عقد و امضای قرارداد و ایجاد تعهد باشد. چنانچه طرف قرارداد، یک سازمان دولتی، وزارتخانه، بانک یا شهرداری بایستی طرف قرارداد بدرستی تعیین و مشخص گردد.
2- صلاحیت شرکت جهت انعقاد قرارداد پیمانکاری میبایست مطابق با اساسنامه و مراحل قانونی تشکیل آن مورد بررسی قرار گیرد. برای احراز بقاء و عدم انحلال یا تعلیق شرکت، گواهی آخرین تغییرات می بایست اخذ گردد.
3- همچنین شخصی باید قرارداد را امضاء نماید که براساس اساسنامه و آخرین تغییرات شرکت حق امضاء را دارا باشد.
4- از حیت شرکت ها از جهت احراز توانایی و امکان انجام کار توسط شرکت بررسی شود.
5- موضوع قرارداد از موارد فعالیتهای مجاز شرکت باشد.
6- شرکت طرف قرارداد پیمانکاری ممنوع المعامله نباشد.
جهت مشاوره با وکیل پایه یک دادگستری با شمارههای روبهرو تماس حاصل فرمایید: 09124970000 – 02188403166
راه های ارتباطی جهت مشاوره
راه های ارتباطی جهت مشاوره با بهترین وکیل ها به شرح زیر می باشد:
اینستاگرام: vakilsite@
تلگرام: vakil | @vekalat@
موضوع قرارداد
موضوع قراردادهای پیمانکاری بیشتر جنبه تخصصی دارد. یعنی اینکه متخصصین و کارشناسان مرتبط با حوزه تخصصی قرارداد پیمانکاری باید خودشان دقیقاً کار و جزئیات آن را تشریح نمایند تا بدینوسیله از بروز اختلافات عمده بعدی در اجراء یا تفسیر و همچنین ادعا و انکارهای متعدد طرفین پیشگیری نمایند.
لازم به ذکر است که موضوع قرارداد پیمانکاری با درج عبارات کوتاه و مختصر قابل قبول است اما گاهی نیز دارای ابعاد فنی و تخصصی است که در این صورت، میبایست:
الف- جزئیات کامل تحت عنوان شرح کار به تفصیل شرح داده شود؛ و
ب- به عنوان جزء لاینفک قرارداد پیمانکاری ضمیمه گردد.
مبلغ قرارداد
توافق و درج قیمت و بهای کالای مورد معامله از سری موارد مهم قرارداد پیمانکاری است. تعیین مبلغ با توجه به موضوع قرارداد، روشهای مختلفی دارد:
1- چنانچه موضوع قرارداد، خرید و فروش کالایی باشد و مورد معامله هم ترکیبی باشد، بایستی قیمت به صورت تفکیکی اعلام گردد؛ .و
2- اگر کالا دارای تعدد باشد میبایست قیمت واحد و تعدد، به تفکیک در قرارداد ذکر شود؛
3- چنانچه قرارداد خارجی و مبلغ آن ارزی است باید صراحتاً نوع آن تعیین گردد.
نحوه پرداخت مبلغ قرارداد
معمولاً در قراردادهای پیمانکاری، بخشی از مبلغ قرارداد به عنوان پیش پرداخت به پیمانکار پرداخت میگردد تا به منظور تهیه مقدمات اجرای قرارداد یا خرید وسایل و تجهیزات مورد استفاده قرار گیرد. معمولاً این مبلغ در:
الف- قراردادهای مشاوره یا قراردادهای مدیریت طرح و امور تحقیقاتی معادل20 درصد مبلغ اولیه حقالزحمه؛
ب- خدمات مربوط به دوره ساخت و تحویل معادل 10 درصد؛
ج- قراردادهای پیمانکاری و نصب، معادل 20 درصد مبلغ اولیه پیمان است که حداقل در سه قسط پرداخت میشود.
نکته مهم
غالباً در قراردادهای پیمانکاری پرداخت به صورت ماهیانه صورت میپذیرد .و پیمانکار ماه به ماه، مطابق روند پیشرفت پروژه، صورت حساب ارسال میکند تا حقالزحمه وی پرداخت گردد.
شروع و خاتمه قرارداد
زمان شروع و پایان کار باید در قرارداد پیمانکاری به صراحت قید شود. در غیر این صورت، تاریخ شروع، تاریخ امضاء قرارداد تلقی میگردد. به این دلیل بر اهمیت تعیین و قید زمان اتمام قرارداد تأکید شده است که مشخص مینماید پیمانکار چه موقع ملزم به تحویل کار است. چنانچه تاریخ اتمام پروژه در قرارداد پیمانکاری مشخص نباشد، کارفرما یا خریدار هیچ وقت نمیتواند ادعای تأخیر پیمانکار را طرح نماید.
محل و نحوه ایفای تعهد
قید این مسئله که تحویل کالا یا انجام تعهد در کجا باید صورت گیرد، بسیار ضروری است و بیتوجهی نسبت به آن، ممکن است موجب خسارات سنگین و تعقیب کیفری گردد. در قرارداد باید دقیقاً مشخص شود که کالا در کجا و چگونه تحویل داده میشود. توجه داشته باشید که چنانچه محلی برای انجام کار مشخص نشده باشد، محل انعقاد و امضای قرارداد، محل اجرای تعهد خواهد بود. در این صورت، اگر اختلافی پدید آید، نمیتوان متعهد را مجبور به ایفای تعهد در محل دیگری نمود.
تضمین قرارداد
معمولاً در قراردادهای پیمانکاری برای انجام تعهدات از پیمانکار، تضمین اخذ میشود. در این صورت، چنانچه پیمانکار به تعهدات خود عمل نکند یا نقصی در انجام تعهدات از سوی وی وجود داشته باشد، خسارات وارده در مدت زمان کوتاه از طریق تضمین قابل مطالبه خواهد بود. انواع تضمینهای معتبر عبارتند از: ضمانتنامه بانکی، ضمانتنامه صادره از سوی مؤسسات اعتباری غیربانکی، وجه نقد، سفته، چک، وثیقه ملکی و …. .
در قراردادهای پیمانکاری معمولاً برای موارد زیر، تضمین أخذ میگردد:
1- شرکت در مناقصه
2- انجام تعهد؛
3- تضمین پیش پرداخت؛
4- حسن انجام کار.
✔ بیشتر بخوانید : تنظیم قرارداد و بررسی نکات حقوقی آن
شروط قرارداد
به زبان ساده، تعهد همان تکلیف کلی در قرارداد و شرط نحوه اجرای آن است. شرط از حیث آثار حقوقی که ایجاد مینماید ممکن است صحیح، باطل و یا مبطل (باطل کننده قرارداد) باشد. فلذا باید کاملاً آنها را شناخت تا لز طریق درج آنها در قرارداد پیمانکاری به معامله و تعهدات ناشی از آن لطمهای وارد نگردد.
تأیید و تصویب قرارداد
در قانون اساسی، انعقاد برخی قراردادها، صلح یا ارجاع آنها به داوری منوط به تصویب هیأت دولت، مجلس شورای اسلامی و یا امضای رئیس جمهور است. لذا توجه و رعایت این مورد در برخی قراردادهای پیمانکاری منعقده از سوی دولت بسیار حائز اهمیت است.
عدم وجود قرارداد
چنانچه یک پروژه پیمانکاری، بدون قرارداد اجرا گردد و اختلافی میان آنها حاصل شود:
الف- پیمانکار مستحق اجرتالمثل عمل خود خواهد بود؛ و
ب- کارفرما نیز استحقاق دریافت منافع ناشی از تصرف زمین یا هر خسارت وارده دیگری را بر مبنای قانون خواهد داشت.
لازم به ذکر است که در صورت وجود اختلاف بر سر میزان اجرتالمثل و خسارات، میزان آن از طریق کارشناس رسمی دادگستری تعیین میشود.
درصورتی که سوالی پیرامون مطلب “تنظیم قراردادهای پیمانکاری” باقی مانده است می توانید در قسمت دیدگاه همین مطلب مطرح نمایید…
🔖 مطالب پیشنهادی مرتبط
✔ قرارداد پیمانکاری و نقش وکیل در تنظیم آن
✔ وکیل پایه یک برای الزام به ایفای تعهدات قراردادی
*****
آسایش گستران معتبرین و بهترین موسسه حقوقی
همیشه حامی حقوق شما عزیزان است.
*****