انواع وصیت نامه و ضرورت تنظیم آن
وصیت نامه سند قانونی است که هر فردی برای تعیین تکلیف امور شرعی و امورات مالی وشخصی خود برای بعد از مرگ خود تنظیم میکند.ضرورت تنظیم وصیتنامه در اسلام نیز امری مستحب عنوان شده است. برای هر شخص مهم خواهد بود که بعد از مرگش برای اموال و تعلقاتش چه اتفاقی خواهد افتاد. هر شخص تا حدودی که قانون مشخص می کند می تواند در وصیت نامه خود نسبت به اموال و امورات خود تعیین تکلیف کند تا ورثه و اولاد او پس از مرگ به آن عمل کنند .در این مطلب”انواع وصیت نامه و ضرورت تنظیم آن” با اشاره به انواع وصیت نامه و ضررت تنظیم آن اطلاعاتی را در اختیار خوانندگان قرار خواهیم داد.
دریافت مشاوره رایگان »»» 88403987- 021
هر فرد لازم است که نسبت به قانون تنظیم وصیت نامه آگاهی نسبی داشته باشد تا به درستی آن را تنظیم کند.
وصیت نامه ها به سه نوع نوشته می شود .
وصیت نامه خود نوشت:
نوعی از وصیتنامه است که توسط خود شخص وصیت کننده (موصی) با دست خط خود همراه با ذکر تاریخ دقیق روز ، ماه و سال است نوشته و امضا می شود.
لازم به ذکر است که وصیت نامه بدون امضا از درجه اعتبار ساقط است .
وصیت نامه رسمی ؛ این نوع وصیت به صورت رسمی در دفاتر اسناد رسمی نوشته و به ثبت می رسد.
وصیت نامه سری:
این نوع وصیت انمه با دست خط شخصی دیگر نوشته می شود که در هر صورت می بایست به امضاء موصی برسد و شخص می تواند پس از نوشتن وصیت نامه آن را در صندوق امانات نگه داری کند.
افرادی که از توانایی حرف زدن ندارند از انجام وصیت نامه سری معذور است،
همچنین اشخاصی که سواد ندارند از نوشتن وصیت نامه خود نوشت وسری معذور می باشند .
✔ بیشتر بخوانید : انواع وصیت و شرایط قبول و اجرای آن
وصیت عهدی چیست ؟
در این نوع وصیت فرد یک یا چند نفر را برای انجام امر یا اموری مامور می کند که به او( وصی ) نیز می گویند.
به عنوان مثال شخص مورد اعتماد خود را به عنوان وصی خود انتخاب می کند
تا بعد از فوتش وظیفه پرداخت بدهی ها را به عهده بگیرد .
وصیت تملیکی چیست ؟ از دیگر اقسام وصیت نامه وصیت تملیکی و عهدی است
در این نوع وصیت موصی بخش معینی از مال خود را برای بعد از فوتش به شخصی دیگر به صورت رایگان می بخشد
که تا حدودی تکلیف اموال خود را مشخص می کند .
ارزش وصیت نامه چه زمانی مشخص می شود ؟
تا زمانی که شخص زنده است نسبت به اموال خود مختار و تصمیم گیرنده است،
موصی تا زمانی زنده است هر تغییری می تواند در وصیت نامه ایجاد کند ،
در واقع هدف فرد از نوشتن وصیت نامه تعیین تکلیف اموال بعد از مرگ، به منظور جلوگیری از تنش و اختلاف در خانواده می باشد.
✔ بیشتر بخوانید : 20 نکته مهم برای تنظیم وصیت نامه
شاهد در وصیت نامه
وصیت نامه اگر با حضور شاهد نوشته شده باشد و به امضای شاهدین رسیده باشد از نظر قانونی مشکلی خواصی برای اجرا نخواهد داشت .
این نکته را باید در نظر داشت که صرف اذعان شاهد به وجود وصیت نامه ملاک قانونی نیست .
در وصیت نامه می بایست تاریخ دقیق روز و ماه و سال تنظیم و امضا و اثر انگشت فرد موصی در آن وجود داشته باشد .
ناظر وصیت نامه کیست ؟
عموما وصیت نامه ها باید ناظر یا وصی داشته باشند ،
یعنی موصی یا وصیت کننده شخص امینی را به عنوان ناظر و وصی بر اجرای دقیق وصیت نامه قرار می دهد ،
که مفاد آن بدرستی اجرا شود .
موصی می بایست در وصیت نامه وظایف ناظر را ذکر کند .
وظایف وصی و ناظر وصیت
وصی یا ناظر می بایست طبق وصیت نامه به اموال بجای مانده از متوفی ورود کند
و طبق وصیت وظیفه اجرای مفاد را برعهده دارد و باید انجام دهد.
به عنوان مثال اگر شخصی وصیت کرده که فلان مال صرف امور خیریه دینی یا مذهبی یا عام المنفعه شود ،
وصی می بایست مال را مشخص کرده و با فروش آن اموال را در مسیر امور خیریه گفته شده هزینه نماید .
وصیت نامه چقدر اعتبار دارد ؟
وصیت نامه تا زمانی معتبر هستند که در مدت زمان مشخصی از وفات ابراز و اظهار شوند و به تایید وراث برسد .
گذر زمان بیشتر پس از فوت شخص موصی ممکن است اعتبار وصیت نامه را مختل کند .
وصیت نامه شخص بی سواد
چنانچه وصیت نامه ای توسط شخصی غیر از وصی نوشته شده باشد ،
بدون امضای شاهد و دفاتر رسمی عموما از درجه اعتبار ساقط است .
وراث می توانند به این نوع وصیت معترض باشند .
بنابراین اگر وصیت نامه شخص بی سوادی را شخصی دیگر نوشته باشد و شاهدی هم در کار نباشد معتبر نخواهد بود .
جعل در وصیت نامه
اگر وصیت نامه دستخط و یا امضا و اثر انگشت متوفی نباشد جعل محسوب می شود .
وچنانچه این مهم محرز شود می تواند از جاعلان شکایت و مجازات جعل کیفری خواهد بود .
اگر از اصالت وصیت نامه مطمئن نباشید می توانید از دادگاه تقاضای کارشناسی نمایید ،
در وصیت نامه خود نوشت می بایست تمام متن وصیت نامه توسط خود فرد و با دستخط خودش نوشته و امضا و اثر انگشت شود .
وصیت شفاهی برای دادگاه قابل قبول است ؟
در صورتی وصیت نامه شفاهی قابلیت اجرا دارد که تمامی ورثه صحت آن را تایید کنند
چه مواردی موجب ابطال وصیت نامه می شود ؟
- مرگ به واسطه خودکشی موجب ابطال وصیت می شود
- وصیت کردن برای واگذاری اموال دولتی و یا اموال غیر
- فاقد اهلیت در زمان نوشتن وصیت نامه
- محروم کردن ورثه موجب ابطال وصیت نامه می شود
- اثبات انجام امر نامشروع به وسیله وصیت نامه
- نوشتن دو وصیت نامه مغایر با هم
موسسه حقوقی آسایش گستران با حضور وکیل پایه یک مجرب در زمینه های مختلف در زمینه مشاوره وصیت نامه به شما خدمات مناسبی ارائه دهد
✔ بیشتر بخوانید : وصیت در حقوق مدنی
چه مرجعی صالح جهت رسیدگی به امور ترکه می باشد؟
مرجع صالح برای رسیدگی به امور ترکه،آخرین اقامتگاهی که متوفی در ایران درحال سکونت بوده و حوزه آن دادگاه بوده است می باشد.
اما اگر متوفی در ایران نبوده باشد دادگاه آخرین محل سکونت متوفی صالح به رسیدگی است.
نکته:اگر متوفی در ایران ساکن هم نبوده باشد،دادگاهی که اموال غیرمنقول متوفی در حوزه آن واقع شده است صالح می باشد و اگر اموال غیر منقول هم در حضوه های متعدد واقع باشند،دادگاهی که قبل از همه اقدام نموده صالح است
تا چه مقدار از اموال را میتوان وصیت نمود؟
باید بدانیم که وصیت کننده یا موصی نمیتواند نسبت به همه اموال خود تصمیم بگیرد و آنرا به نفع دیگری وصیت کند. یعنی برخلاف چیزی که عموم تصور میکنند که میتوانند فردی را از ارث محروم نمایند و یا همه ی اموالشان را به نفع یکنفر وصیت نمایند اما باید در نظر داشته باشیم که طبق قانون افراد فقط میتوانند نسبت به یک سوم اموال خود وصیت نمایند و وصیت بر مازاد یک سوم در صورتی صحیح میباشد که تمامی ورثه آنرا تایید نمایند .
موصی به چه کسی گفته میشود؟
موصی به شخصی گفته میشود که نسبت به اموال خودش وصیتی را انجام میدهد . در خصوص شرایطی که باید موصی داشته باشد اینطور عنوان شده است که این فرد باید اهلیت داشته باشد. این بدین معنی است که فرد از تصرف در اموال خودش محروم نباشد ( مجاز باشد) و همچنین به سن قانونی نیز رسیده باشد.
همچنین فرد اگر دست به خودکشی یا ایجاد جراحت به خود کند و سپس وصیت نماید و به دلیل آن جراحات از بین برود ، وصیت وی باطل میباشد و هیچ اثر حقوقی بر آن حاکم نمیشود چرا که وصیت با سونیت انچام شده بوده.
از سوی دیگر در صورتی که فرد از وصیت خود رجوع نماید، یا چس از وصیت خود وصیت دیگری نماید وصیت دوم قابل پذیرش میباشد.
موصی له کیست؟
موصی له به شخصی گفته میشود که فرد به نفع وی وصیت نموده است . موصی له پس از وصیت مالک عین و منافعی میشود . به همین خاطر نمیتوان به نفع شخصی که فوت کرده یا هنوز به دنیا نیامده وصیتی انجام داد . به همین ترتیب جنین نیز باید زنده متولد شود تا وصیت بر وی صحیح تلقی شود.
وصی کیست؟
فرد وصیت کننده میتواند یک یا چند نفر را برای انجام وصیت خود تعیین کند . در صورت تعدد آنها باید مجتمعا به وصیت عمل کنند و تصمیمات آنها منفردا نافذ نمیباشد مگر به نفوذ اعمالشان بصورت مستقیم اشاره شده باشد.
موصی به چیست؟
موصی به همان مالی میباشد که وصیت کننده آنرا مورد وصیت قرار میدهد . مال مورد وصیت باید مالیت داشته باشد و منفعت عقلایی و ارزش مادی و عرفی نیز داشته باشد. همچنین مال مورد وصیت باید در ملکیت وصیت کننده باشد و شخص نمیتواند اموال دیگری را مورد وصیت قرار دهد.
وصیت نسبت به جنین
همانطور که در گذشته بیان نمودیم وصیت نسبت به شخصی صحیح میباشد که وجود خارجی داشته باشد. به همین علت وصیت نسبت به جنینی که هنوز به دنیا نیامده است به شرطی صحیح میباشد که جنین زنده متولد شود.
در نتیجه اگر جنین حتی یک ثانیه بعد از تولد زنده بماند وصیت صحیح و بعد از مرگش به ورثه اش یعنی مادر و پدر و… میرسد اما اگر زنده بدنیا نیاید وصیت نسبت به آن جنین باطل محسوب میشود.
شرایط وصیت نامه شفاهی
وصیت نامه شفاهی باید در حضور دو شاهد انجام پذیرد علاوه بر آن تاریخ دقیق روز و ماه و سال نیز باید در آن قید شود و تمامی حاضرین نیز آنرا امضا نمایند.
باید بدانید که وصیت نامه شفاهی از اعتبار کمتری نسبت به وصیت نامه کتبی برخوردار است بعلاوه موصی اگر تا زمان عادی شدن شرایط در قید حیات بود باید وصیتنامه خودرا با تشریفات قانونی تنظیم و رسمی نماید.
وصیت نامه شفاهی را وصیت نامه اضطراری نیز مینامند . این بدان علت است که در حالتی وصیت نامه شفاهی تنظیم گردد که شرایط تنظیم وصیتنامه کتبی وجود نداشته است مانند جنگ و زلزله و…
نکات پایانی درباره نوشتن وصیتنامه
وصیت باید بر اموری باشد که مالیت داشته و علاوه برآن قانونی باشد و غیر مشروع نباشد لذا وصیت بر موضوعاتی مانند مواد مخدر یا مشروبات الکلی باطل است .
مالی که بعدا بوجود می آید را میشود مورد وصیت قرارداد مانند میوه ای که بعدا به ثمر میرسد.
در تنظیم وصیت نامه باید بدانید که برخی از امور واجبات مانند حج واجب که ادای آنها واجب و مهم میباشد باید از اصل اصل مال پرداخت شود.
مهر و موم ترکه چیست؟
از لحاظ حقوقی،مهر و موم ترکه عبارت است از،اقدامی که توسط مراجع قضایی صورت میگیرد تا ورثه از هرگونه دخل و تصرف در ترکه ممنوع شوند و این امر به منظور حفظ و نگهداری از ترکه انجام میگردد.
نکته:مهر و موم ترکه صرفا با درخواست هریک از ورثه متوفی یا نماینده قانونی آنها صورت میگیرد.
درخواست رفع مهر و موم ترکه نیز به دو صورت بدون تنظیم ریز ترکه یا با درخواست تنظیم ریز ترکه صورت میگیرد.
🔖 مطالب پیشنهادی مرتبط
✔ وکیل پایه یک برای تقسیم ارث از روی وصیت نامه
✔ وکیل ملکی و نکات مربوط به وصیت نامه و ارثیه
*****
آسایش گستران معتبرین و بهترین موسسه حقوقی
همیشه حامی حقوق شما عزیزان است.
*****