وکیل دادگستری در تحصیل تابعیت ایران
ایران یکی از کشورهایی است که معیار خون را به عنوان معیار اصلی اعطای تابعیت در نظر گرفته است. بدین معنا که فرد متولد شده در هر جای جهان، چنانچه دارای پدر و یا مادر ایرانی باشد به خودی خود تابعیت ایران را دارا می‌شود. البته معیار خاک (یعنی تحصیل تابعیت ایرانی برای افراد متولد شده در خاک ایران) نیز تحت شرایطی برای اعطای تابعیت اصلی ایرانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای مثال درصورتی‌که پدر و مادر طفل تازه متولدشده مشخص نباشد و یا طفل از پدر و مادر غیر ایرانی که یکی از آنها متولد ایران باشد، در ایران به دنیا بیاید. ایران نیز همانند تمام کشورهای جهان شرایطی را برای تحصیل تابعیت ایرانی اشخاص غیرایرانی در نظر گرفته است که ما در مقاله «وکیل دادگستری در تحصیل تابعیت ایران» به بررسی این شرایط می‌پردازیم.
مفهوم تابعیت
تابعیت یک مفهوم در حقوق بین‌الملل خصوصی است که به معنای وجود پیوند و رابطه سیاسی، حقوقی و معنوی میان شخص و یک دولت مشخص است. بطور کلی و بر اساس نوع تحصیل تابعیت، ما سه نوع تابعیت داریم:
- اجباری: تابعیتی که بدو تولد و بر مبنای معیار خون یا خاک از سوی دولت مشخصی به فرد تحمیل می‌شود.
- ارادی یا اکتسابی: تابعیتی که فرد در صورت دارا بودن شرایط و با درخواست خود از کشوری غیر از کشور متبوع خود اخذ می‌نماید (تحصیل تابعیت).
- تبعی: تابعیتی است که بر مبنای ازدواج و یا مهاجرت اولیاء افراد صغیر، برمبنای قوانین کشور مقصد به زوجه و یا فرزندان صغیر فرد متقاضی تابعیت تحمیل می‌گردد.
دو و یا چند تابعیتی
مفهوم دوتابعیتی یا حتی چندتابعیتی به شرایطی گفته می‌شود که یک فرد تابعیت دو یا چند کشور را بطور همزمان دارا باشد. حال این شرایط می‌تواند بخاطر تداخل قوانین کشورهای مختلف در اعمال معیار خون و خاک یا به دلیل کسب تابعیت جدید از سوی فرد باشد. در مجموع در عرصه بین‌المللی و در خصوص افرادی که دارای چند تابعیت هستند، تابعیت مؤثر افراد ملاک است. اما تابعیت مؤثر به چه معناست؟ تابعیت مؤثر یعنی اینکه فرد دوتابعیتی موردنظر حقوق اجتماعی و سیاسی خود را در هر کشور که اعمال نماید، دارای تابعیت مؤثر همان کشور است.
بی‌تابعیتی (آپاترید)
بی‌تابعیتی به حالتی گفته می‌شود که فرد دارای تابعیت هیچ کشوری نمی‌باشد. چنین وضعیتی می‌تواند در نتیجه تعارض و نقص در اعمال یک سیستم خاک و یا خون بوده یا در نتیجه تحمیل مجازات برای برخی جرایم در بعضی کشورها باشد. البته امروزه با توجه به وضعیت نامساعدی که بی‌تابعیتی برای افراد ایجاد می‌نماید، کمتر قانونی در جهان وجود دارد که مجازات جرمی را اخراج از تابعیت در نظر بگیرد.
تفاوت تابعیت و اقامت
مطابق قانون مدنی، اقامتگاه هر شخص مرکز مهم امور وی است. بدین معنا که شخص در هر محلی امور مهم خود را انجام دهد همان محل، اقامتگاه او محسوب می‌شود. بنابراین مسئله اقامتگاه یک مسئله کاملاً مادی و حقوقی است که فرد را به قسمت مشخصی از خاک یک کشور معین مربوط می‌سازد. درحالی‌که تابعیت پیوند سیاسی و معنوی فرد با یک کشور است که به او ملیت مشخصی را اعطا می‌کند. دارا بودن تابعیت یک کشور مزایای بیشتری نسبت به داشتن اقامت صرف آن کشور دارد ولو آنکه اقامت از نوع دائم باشد. برخی از این مزایا عبارتند از:
- دریافت پاسپورت
- رأی دادن و یا کاندیدا شدن در انتخابات
- استخدام در مشاغل دولتی، امنیتی و نظامی
- خرید اموال غیرمنقول
- دریافت حمایت دیپلماتیک.
در جهان، قواعد یکسانی در این خصوص وجود ندارد؛ مثلاً در نیوزیلند اشخاص مقیم نیز حق استخدام در مشاغل دولتی را دارند.
✔ بیشتر بخوانید : بهترین وکیل پایه یک مهاجرت در تهران
دلایل اهمیت داشتن تابعیت
علیرغم آنکه انسان‌ها مطابق تعالیم دینی مشترک، دارای یک ریشه و اصل هستند و جداسازی آنها از طریق مرزها صرفاً مسئله‌ای قراردادی است، داشتن تابعیت برای هر فرد مهم بوده و مزایای گوناگونی دارد. این مزایا داخلی و بین‌المللی هستند.
در بعد داخلی فرد متبوع دارای حقوق شهروندی مخصوص اتباع آن کشور می‌شود که به او اجازه می‌دهد تحت حمایت قانون و حقوق شهروندی زندگی نماید. در بعد بین‌المللی نیز آنچه لزوم دارا بودن یک تابعیت را توجیه می‌نماید، مسئله حمایت دیپلماتیک دولت از اتباع خود است. این مسئله هم حق و هم تکلیف دولت‌ها میباشد.
حمایت دیپلماتیک مخصوص زمانی است که فردی از اتباع یک کشور در کشور دیگری به دلایل مختلف تحت پیگرد قانونی قرار بگیرد. در این صورت، دولت خارجی باید نماینده دیپلماتیک یا کنسولی دولت متبوع فرد را از این امر مطلع ساخته تا آنها بتوانند حمایت‌های قانونی لازم را از وی به عمل آورند.
شرایط أخذ تابعیت ایران
اشخاص غیرایرانی که مطابق قانون، شرایط تحصیل تابعیت ایران را داشته باشند می‌توانند از طریق ارائه درخواست به وزارت امور خارجه، تابعیت ایرانی را کسب نمایند. شرایط تحصیل تابعیت ایران مطابق ماده 989 ق.م به شرح زیر است:
- داشتن 18 سال تمام
- سکونت پنج ساله متوالی و یا متناوب در ایران
- فراری نبودن از خدمت سربازی در دولت متبوع خود
- عدم محکومیت به جنحه مهم یا جنایت غیرسیاسی در هیچ کشوری
در خصوص اشخاصی که به امور عام‌المنفعه ایران خدمت یا مساعدت شایان کرده باشند یا اشخاصی که دارای همسر ایرانی بوده و از او اولاد داشته و دارای مقام بالای علمی باشند، چنانچه دولت ایران، تحصیل تابعیت ایران از سوی آنها را صلاح بداند می‌توانند بدون رعایت شرط اقامت به تابعیت ایران درآیند. مرجع رسیدگی به درخواست تابعیت،در مرکز، وزارت امور خارجه و در سایر استان‌ها، دفاتر امور اتباع و مهاجرین خارجی استانداری‌های سراسر کشور است.
جهت مشاوره با وکیل پایه یک دادگستری برای تحصیل تابعیت ایران با ما در ارتباط باشید.
تابعیت زوجه مطابق قانون ایران
چنانچه مردی ایرانی، زوجه خارجی اختیار نماید، زوجه وی ایرانی محسوب می‌شود و این تابعیت قطعی است. یعنی اینکه چنین تابعیتی با خروج همسر از تابعیت ایران، فوت و یا طلاق از بین نمی‌رود مگر آنکه خود فرد مطابق مقرراتی که برای ترک تابعیت ایران در قانون مدنی وجود دارد، درخواست خروج از تابعیت ایران را بنماید.
چنانچه زن ایرانی با یک مرد غیرایرانی مزاوجت نماید، تابعیت ایرانی او کماکان باقی خواهد ماند مگر آنکه قانون دولت متبوع شوهر، تابعیت خود را به مجرد وقوع عقد ازدواج به زوجه تحمیل نماید. در چنین شرایطی نیز، شخص مزبور به محض وقوع طلاق یا فوت همسر و به صرف تقدیم درخواست کتبی به وزارت امور خارجه به انضمام برگه گواهی تصدیق فوت یا طلاق، به تابعیت اصلی ایران بازمی‌گردد.
تحصیل تابعیت ایران برای فرزندان ناشی از ازدواج زن ایرانی با مرد خارجی (ماده واحده)
سابق بر این، معیار خون که در تحصیل تابعیت برای اطفال متولد شده اهمیت داشت، نسب و خون پدری بود و بدین ترتیب اطفال متولدشده از پدرخارجی و مادر ایرانی، ایرانی محسوب نمی‌شدند. طی چند سال اخیر، مجلس شورای اسلامی ماده واحده‌ای را تصویب نمود که بر اساس آن، فرزندان ناشی از ازدواج زن ایرانی با مرد خارجی بتوانند با ارائه مدارک زیر به امور اتباع وزارت کشور، به تابعیت ایران درآیند:
- داشتن مدرک اقامتی معتبر
- داشتن 18 سال تمام سن
- تائیدیه گواهی ولادت توسط بیمارستان و یا ثبت احوال
- داشتن پروانه ازدواجو ثبترسمی ازدواج والدین
- دریافت احراز هویت از سفارتخانه و یا کنسولگری کشور متبوع متقاضی
- تکمیل فرم‌های مربوطه ملصق به عکس، امضاء و اثر انگشت متقاضی با تأیید کارشناس و مدیرکل دفتر اتباع استان.
✔ بیشتر بخوانید : 20 سوال مهم حقوقی برای مهاجرت
مزایای تحصیل تابعیت ایران
هر شخصی که بتواند تابعیت ایران را تحصیل نماید، از کلیه حقوق شهروندی ایران که مربوط به اتباع این کشور است، بطور مساوی و برابر بهره‌مند می‌گردد.
محدودیت‌های دارا بودن تابعیت اکتسابی ایران
اشخاصی که اقدام به تحصیل تابعیت ایران می‌نمایند، در تصدی مناصب و مقاماتی که در ادامه به آنها اشاره می‌شود با محدودیت مواجه هستند:
- ریاست جمهوری و معاونین او
- عضویت در شورای نگهبان و ریاست قوه قضائیه
- وزارت و کفالت وزارت و استانداری و فرمانداری
- عضویت در مجلس شورای اسلامی
- عضویت در شوراهای استان و شهرستان و شهر
- استخدام در وزارت امور خارجه و نیز احراز هرگونه پست و یا ماموریت سیاسی
- قضاوت
- عالی‌ترین رده فرماندهی در ارتش و سپاه و نیروی انتظامی
- تصدی پست‌های مهم اطلاعاتی و امنیتی
پرسش و پاسخ‌های متداول درباره تحصیل تابعیت ایران
-
آیا با دریافت تابعیت ایران، حق رأی به اتباع جدید اعطا خواهد شد؟
بله. مطابق مقررات قانونی فردی که تابعیت ایران را تحصیل می‌نماید از تمام حقوق اجتماعی- سیاسی مربوط به شهروندان ایرانی بهره‌مند خواهد شد.
-
آیا پس از تحصیل تابعیت ایران، می‌توان درخواست ترک تابعیت داد؟
بله مطابق مقررات قانون مدنی امکان ترک تابعیت ایران تحت شرایطی برای هر فرد تبعه ایران وجود دارد.
-
آیا سن تحصیل تابعیت ایران و ترک آن تفاوتی دارند؟
بله. سن تحصیل تابعیت ایران 18 سال و ترک تابعیت ایران 25 سال تمام است.
-
در چه شرایطی مرد خارجی دارای زن ایرانی می‌تواند به تابعیت ایران درآید؟
بطورکلی، شرایط تحصیل تابعیت ایران از سوی این افراد مشابه سایر بیگانگان است لیکن چنانچه مرد خارجی که دارای همسر ایرانی بوده و از او اولاد داشته و دارای مقام بالای علمی باشد و دولت ایران، ورود آنها را به تابعیت ایران صلاح بداند می‌تواند بدون رعایت شرط اقامت به تابعیت ایران درآید.
سؤالات و نظرات خود درباره مقاله «وکیل دادگستری در تحصیل تابعیت ایران» را در قسمت دیدگاه‌ها با ما درمیان بگذارید.
🔖 مطالب پیشنهادی مرتبط
✔ وکیل پایه یک دادگستری در بیان قوانین گذرنامه 1
✔ وکیل دادگستری غرب در بیان قوانین گذرنامه 2
ارتباط با موسسه حقوقی آسایش گستران
☑️ مشاوره حقوقی با کارشناسان حقوقی موسسه
021-88401560 | 021-88403166
☑️ تلفن همراه وکیل پایه یک دادگستری در تهران
0912-4970000 | 0912-4920000
☑️ آدرس صفحه اینستاگرام وکیل پایه یک دادگستری
☑️ تلگرام
vakil | @vekalat@
☑️ آدرس موسسه حقوقی آسایش گستران
تهران | خیابان شهید مطهری| نرسیده خیابان شریعتی | روبروی بوستان شهیدآوینی | پلاک 11
برای مشاهده آدرس در گوگل مپ روی متن رو به رو کلیک نمائید »»موسسه حقوقی آسایش گستران
*****
آسایش گستران معتبرین و بهترین موسسه حقوقی
همیشه حامی حقوق شما عزیزان است.
*****