وکیل دادگستری برای سرقت رایانه‌ای
سرقت از رایج‌ترین جرایم در جوامع مختلف است که می‌تواند به دو شکل سنتی و یا جدید صورت پذیرد. شکل سنتی آن بیشتر در ارتباط با اموال افراد است که همگی به نوعی با نحوه انجام آنها آشنایی داریم. اما سرقت رایانه‌ای از طریق بستر فضای مجازی و با استفاده از رایانه و اینترنت صورت می‌پذیرد. در مطلب «وکیل دادگستری برای سرقت رایانه‌ای» به تعریف و بیان مصادیق جرم سرقت رایانه‌ای پرداخته و مجازات آن را مطابق مقررات قانونی، بررسی خواهیم کرد.
سرقت رایانه‌ای چیست؟
در نظام حقوقی ایران، جرم سرقت رایانه‌ای در قانون جرایم رایانه‌ای، قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات و قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء، اختلاس و کلاهبرداری تعریف شده است. مطابق مواد قانون مذکور، «هرکس داده‌های متعلق به دیگری را به طور غیرمجاز برباید، چنانچه عین داده‌ها:
- در اختیار صاحب یا مالک آنها باشد: به جزای نقدی از یک میلیون ریال تا بیست میلیون ریال محکوم خواهد شد.
- در اختیار صاحب یا مالک آنها نباشد: به حبس از 91 روز تا یک سال و یا جزای نقدی از 5 میلیون ریال تا بیست میلیون ریال محکوم می‌شود.
ویژگی‌های مهم و قابل‌توجه در وقوع جرم سرقت رایانه‌ای
-
سرقت اطلاعات
این شکل از سرقت در مقابل سرقت سنتی قرار دارد. یعنی اگرچه سرقت سنتی جرمی علیه اموال به طور مشخص بود، سرقت رایانه‌ای سرقت اطلاعات است. بدین صورت که در سرقت رایانه‌ای، سارق به ربودن اموالی مثل لپ‌تاپ، موبایل و غیره نمی‌پردازد. بلکه اطلاعات موجود در این سیستم‌ها را برمی‌دارد که این برداشتن اطلاعات می‌تواند با از بین بردن نسخه اصلی اطلاعات درون سیستم صاحب اصلی آنها همراه بوده و یا خیر صرفاً یک نسخه از آن را کپی نموده و بدزدد.
-
نوع سرقت اطلاعات رایانه ای
نوع و جنس اطلاعات مسروقه در وقوع جرم سرقت رایانه‌ای و یا عدم آن اهمیتی نداردبه این معناست که اطلاعات مسروقه طی جرم سرقت رایانه‌ای می‌تواند نوشتاری، تصویری و یا شنیداری باشد. بنابراین سرقت هر نوع اطلاعات از سیستم دیگری قابل پیگرد و تعقیب تحت عنوان سرقت رایانه‌ای می‌باشد.
-
ارزش اطلاعات مسروقه رایانه ایی
ارزش اطلاعات مسروقه در تشخیص وقوع جرم سرقت رایانه‌ای ملاک نیست سرقت رایانه‌ای اطلاعات، اقدام علیه محرمانگی افراد است و ارزش مادی داشتن یا نداشتن اطلاعات ربوده شده، چندان اهمیتی در این باب ندارد. در واقع آنچه مهم است، این است که سرقت رایانه‌ای علیه محرمانگی افراد صورت می‌پذیرد.
جهت مشاوره با وکیل پایه یک دادگستری در خصوص سرقت رایانه‌ای با این شماره‌ها تماس بگیرید: 09124970000-02188403985
عناصر جرم سرقت رایانه‌ای
برای وقوع هر جرمی سه عنصر موردنیاز است: عنصر قانونی، عنصر مادی و عنصر معنوی. جرم سرقت رایانه‌ای نیز ایز این قاعده مستثنی نیست و عناصر آن به شرح و ترتیب زیر است:
عنصر مادی:
کپی و یا کات کردن اطلاعات موجود بر روی دستگاه متعلق به دیگری؛
عنصر معنوی:
قصد سرقت داده‌ها به صورت عالمانه و عامدانه؛
عنصر قانونی:
قانونگذار در ماده 740 قانون مجازات اسلامی و قانون جرایم رایانه‌ای به جرم‌انگاری سرقت رایانه‌ای پرداخته است.
بنابراین جرم سرقت اطلاعات به معنای سرقت داده و اطلاعات شنیداری، تصویری و نوشتاری متعلق به دیگری از دستگاه‌های الکترونیک او، به صورت عامدانه و عالمانه و با قصد سرقت است.
وقوع جرم سرقت رایانه‌ای از طریق فیشینگ
همانطور که قبلاً توضیح دادیم، در حالت کلی سرقت رایانه‌ای به این شکل است که فرد به دستگاه الکترونیک متعلق به دیگری دست پیدا کرده و با کپی یا کات کردن اطلاعات موجود برروی دستگاه متعلق به دیگری مرتکب جرم سرقت اطلاعات می‌شود که ممکن است لزوماً دارای ارزش مالی نیز نباشند. بلکه به دلیل اقدام علیه محرمانگی افراد جرم‌انگاری شده و قابل تعقیب می‌باشند.
اما فیشینگ مخصوص زمانی است که فرد بدون دسترسی به دستگاه الکترونیک متعلق به دیگری، از طریق ساخت صفحه‌های پرداخت جعلی و یا حتی ارسال ایمیل‌های جعلی، اقدام به سرقت شماره حساب‌های متعلق به دیگری می‌نماید و به تبع آن دست به تخلیه حساب‌های دیگران می‌زند.
مجازات جرم سرقت رایانه‌ای
در تعریف سرقت رایانه‌ای گفتیم که فردی اطلاعات و دیتاهای متعلق به دیگری را به صورت غیرمجاز می‌رباید. اما نکته‌ای که در خصوص تعیین مجازات سرقت رایانه‌ای حائز اهمیت است، این امر می‌باشد که آیا اطلاعات مزبور از دسترس مالک اصلی آن خارج شده است (کات کردن) یا خیر (کپی یک نسخه از آن). و البته یک حالت دیگر هم برای مجازات شروع به جرم سرقت رایانه‌ای وجود دارد که در ادامه به بررسی هر سه حالت خواهیم پرداخت:
-
سرقت رایانه‌ای که سبب شود اطلاعات از دسترس مالک اصلی آن خارج شود:
مطابق قانون چنانچه سرقت اطلاعات از طریق کات کردن اتفاق بیفتد و سبب عدم دسترسی مالک آنها به اطلاعات خود گردد، مجازاتی متفاوت از زمانی دارد که دسترسی مالک به اطلاعات قطع نخواهد شد. مجازات چنین حالتی عبارت است از:
حبس از 91 روز تا یک سال و یا جزای نقدی از 5 میلیون ریال تا بیست میلیون ریال.
-
سرقت رایانه‌ای که مانع دسترسی مالک اطلاعات به آن نشود:
چنین حالتی بدین جهت که مانع دسترسی مالک به اطلاعات و دیتای متعلق به خود نمی‌گردد، مجازاتی خفیف‌تر از حالت اول در پی دارد. مجازات این حالت عبارت است از:
جزای نقدی از یک میلیون ریال تا بیست میلیون ریال.
-
شروع به جرم سرقت رایانه‌ای
برای اینکه متوجه شویم مجازات شروع به جرم سرقت رایانه‌ای چیست، ابتدا باید به قواعد عمومی قانون مجازات اسلامی و فصل شروع به جرم (مواد 122 تا 124)، رجوع نماییم:
✔ بیشتر بخوانید : وکیل دادگستری و بیان مجازات کلاهبرداری اینترنتی
قواعد عمومی شروع به جرم سرقت رایانه‌ای
در خصوص مجازات شروع به جرم، به طور کلی باید بیان کنیم که شروع به انجام عملی که مطابق قانون، جرم است نیز جرم می‌باشد و قانون مجازات اسلامی به ترتیب زیر برای آن مجازات تعیین نموده است:
الف) جرایمی که مجازات آنها سلب حیات، حبس ابد و حبس تعزیری درجه یک تا سه باشد: حبس تعزیری درجه چهار
ب) جرایمی که مجازات آن قطع عضو و یا حبس تعزیری درجه چهار باشد: حبس تعزیری درجه پنج
ج) جرایمی که مجازات آن سلاق حدی و یا حبس تعزیری درجه پنج باشد: حبس تعزیری درجه شش.
شروع به جرم سرقت رایانه‌ای
مجازات جرم سرقت رایانه‌ای مطابق ماده 19 قانون مجازات اسلامی، در صورتی‌که بین 6 ماه تا یک سال حبس تعیین شود درجه 6 و چنانچه از 91 روز تا 6 ماه تعیین گردد، درجه 7 خواهد بود. از حیث جزای نقدی نیز به همین منوال است. بنابراین می‌توان قائل بر این عقیده بود که شروع به جرم سرقت رایانه‌ای مجازاتی به همراه نخواهد داشت. چرا که ذیل هیچ یک از دسته‌های فوق‌الذکر قرار نمی‌گیرد.
نکته مهم در ارتباط با ربایش اطلاعات مالی
چنانچه عامل کلاهبرداری اینترنتی (فیشینگ) مالی را به ناحق به نفع خود و یا دیگری کسب نماید، علاوه بر رد مال محکوم به حبس از یک تا 5 سال و جزای نقدی از بیست میلیون ریال تا صد میلیون ریال و یا هر دو مجازات به صورت توأمان خواهد شد. علت پیش‌بینی مجازات مشدد در اینجا، تحصیل مال از طریق غیرمشروع است. در چنین حالتی، جرم ارتکابی مطابق ماده 19 قانون مجازات اسلامی از درجه پنج بوده و براساس ماده 122 همین قانون در ارتباط با مجازات شروع به جرم، شروع به آن مستوجب حبس تعزیری درجه شش خواهد بود.
آیا فیشینگ را می‌توان از اقسام کلاهبرداری دانست؟
اینکه فیشینگ را ذیل دسته کلاهبرداری قرار دهیم یا خیر، یک پیامد مهم در پی دارد و آن این است که اگر آن را کلاهبرداری بدانیم، قانون حاکم بر آن قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء، اختلاس و کلاهبرداری خواهد بود. برخی از حقوقدانان معتقدند که فیشینگ تمام عناصر نامبرده در قانون مذکور را دارد. عناصر موردنیاز برای کلاهبرداری به عنوان جرمی مستمر در قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء، اختلاس و کلاهبرداری عبارت است از:
- مانور متقلبانه: ساخت درگاه اینترنتی پرداخت جعلی، مانور متقلبانه است.
- فریب قربانی: یعنی قربانی جرم فیشینگ، فریب مانورهای متقلبانه مجرم را بخورد؛
- سرقت مال غیر: به این معنا است که اقدامات انجام شده منجر به سرقت مال غیر شود.
البته اینکه فیشینگ را یکی از مصادیق کلاهبرداری اینترنتی بدانند یا خیر، وابسته به نظر قاضی و استدلال وی خواهد بود.
✔ بیشتر بخوانید : وکیل تهران کلاهبرداری و جرائم اینترنتی
پرسش و پاسخ
-
آیا ارزش مادی اطلاعات مسروقه در وقوع جرم سرقت رایانه‌ای اهمیت دارد؟
خیر، جرم سرقت رایانه‌ای بیشتر جرمی علیه محرمانگی افراد است و به همین خاطر ارزش مادی اطلاعات مسروقه، اهمیتی در وقوع جرم مزبور ندارد. اما چنانچه اطلاعات مسروقه دارای ارزش مادی باشد، می‌تواند مستوجب مجازاتی سنگین‌تر و متفاوت‌تر باشد.
-
آیا جرم فیشینگ را می‌توان کلاهبرداری دانست؟
برخی حقوقدانان استدلال می‌نمایند که فیشینگ یکی از مصادیق کلاهبرداری است به این علت که تمام عناصر جرم کلاهبرداری را مطابق قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء، اختلاس و کلاهبرداری دارد. عناصر جرم کلاهبرداری مطابق این قانون شامل مانور متقلبانه، قصد فریب و سرقت مال غیر از این طریق، می‌شود.
درصورتی که سوالی پیرامون مطلب “وکیل دادگستری برای سرقت رایانه‌ای” باقی مانده است می توانید در قسمت دیدگاه همین مطلب مطرح نمایید…
🔖 مطالب پیشنهادی مرتبط
✔ معرفی انواع کلاهبرداری توسط وکیل دادگستری
✔ وکیل پایه یک کیفری در پرونده کلاهبرداری
ارتباط با موسسه حقوقی آسایش گستران
☑️ مشاوره حقوقی با کارشناسان حقوقی موسسه
021-88401560 | 021-88403166
☑️ تلفن همراه وکیل پایه یک دادگستری در تهران
0912-4970000 | 0912-4920000
☑️ آدرس صفحه اینستاگرام وکیل پایه یک دادگستری
☑️ تلگرام
vakil | @vekalat@
☑️ آدرس موسسه حقوقی آسایش گستران
تهران | خیابان شهید مطهری| نرسیده خیابان شریعتی | روبروی بوستان شهیدآوینی | پلاک 11
برای مشاهده آدرس در گوگل مپ روی متن رو به رو کلیک نمائید »»موسسه حقوقی آسایش گستران
*****
آسایش گستران معتبرین و بهترین موسسه حقوقی
همیشه حامی حقوق شما عزیزان است.
*****