اعاده حیثیت از جرم

اعاده حیثیت از جرم

اعاده حیثیت از جرم / به موجب قانون اساسی، حیثیت، جان، مال و حقوق افراد مصون از تعرض است و نمی‏توان آبرو، اعتبار، حیثیت و حقوق قانونی دیگران را پایمال کرد؛ به همین خاطر، اگر شخصی اقدام به زیر پا گذاشتن حقوق مادی و معنوی دیگران کرده و اموری را به آنها نسبت دهد، که طبق قانون جرم محسوب می‏شود و از این طریق، آبروی شخص دیگری را لکه‏دار کند، بر اساس قانون شخصی که به او اتهامی وارد شده است می‏تواند ادعای شرف یا اعاده حیثیت کند. متاسفانه زمانی که اشخاص با یکدیگر به اختلاف بر می‏خورند بعضا اقدامات غیر قانونی نسبت به یکدیگر انجام می‏دهند، که قابل شکایت و مجازات می‏باشد. در این مقاله”جرم اعاده حیثیت” قصد داریم به توضیح جرم اعاده حیثیت بپردازیم.

بیشتر بخوانید : دادخواست اعاده حیثیت توسط وکیل پایه یک دادگستری 09124920000

اعاده حیثیت چیست

در پاسخ به این سوال که اعاده حیثیت چیست، می‏توان گفت که اگر شخصی ارتکاب یک جرم را به دیگری نسبت داده باشد که این نسبت دادن، حقیقت نداشته باشد و با واقعیت منطبق نباشد، یا اگر علیه دیگری مطالب کذب و دروغین بیان کند، به نحوه که حیثیت، آبرو و اعتبار فرد دستخوش تغییر شود، آن شخص می‏تواند با انجام اقدامات حقوقی «طرح شکایت»، از خود رفع اتهام کرده و تقاضای مجازات شخصی را نماید که مطالب واهی علیه او مطرح نموده است.

جرم اعاده حیثیت

معنای اعاده حیثیت

افترا

فردی جرمی را به دیگری نسبت دهد، بدوا آن که قادر به اثبات آن باشد. در افترا مهم ترین نکته، دروغ بودن عمل نسبت داده شده است. افترا به دو قسمت قولی و عملی تقسیم می‏گردد. آنچه بیان شد افترا قولی بوده است. در افترا از طریق فعل، که بر خلاف افترای قولی، یک جرم مقید است عبارت است از قرار دادن الات و ادوات جرم در لباس و جیب و کیف و دیگر اشیا متعلق به فرد که شخص در اثر این عمل دچار تعقیب می‏گردد.

نشر اکاذیب

اظهار و گفتن دروغ یا نسبت دادن امری خلاف واقع چه به طور صریح چه به طور نسبی به دیگری، ولی حتما باید به صورت کتبی انجام بگیرد که از طریق فضای مجازی نیز محقق می‏شود.
تهمت
هر کس با نظم یا نثر یا به صورت کتبی یا شفاهی به دیگری توهین کند و یا هجویه را منتشر نماید.
برا تحقق جرم افترا باید شرایط زیر محقق شود
1. انتساب جرمی به شخص دیگر و اتهام ناروا
2. مشخص بودن شخصی که به او اتهام وارد شده
3. عدم موفقیت در اثبات اتهام
4. ورود اتهام و آسیب به آبروی شخص دیگر از طریق

  • نوشتن اوراق خطی یا چاپی
  • انتشار این اوراق
  • سخنرانی و طرح ادعا در مجامع عمومی
  • درج در روزنامه

اعاده حیثیت در قانون جدید مجازات اسلامی (مجازات اعاده حیثیت کیفری)

جبران خسارت ناشی از هتک حیثیت، در ماده 1 قانون مسولیت مدنی مورد اشاره قرار گرفته است اما با این وجود، اصولا دادگاه‏ها برای جبران خسارت ناشی از افترا حکم صادر نمی‏کنند و در نتیجه رویه قضایی مشابهی در این مورد وجود ندارد و دادگاه‏ها تنها به مواد 697 و 698 قانون مجازات اسلامی استناد می‏کنند. البته در بعضی از موارد سایر مواد قانونی هم قابل استناد هستند.

ماده 697 قانون مجازات اسلامی

هر کس به وسیله اوراق چاپی یا خطی یا به وسیله درج در روزنامه و جراید یا نطق در مجامع یا به هر وسیله دیگر به کسی امری را صریحا نسبت دهد یا آنها را منتشر کند که مطابق قانون آن امر جرم محسوب می‏شود و نتواند صحت آن استناد را ثابت نماید جز در مواردی که موجب حد است به یک ماه تا یک سال حبس و تا «74» ضربه شلاق و یا یکی از آنها حسب مورد محکوم خواهد شد.

ماده 698 قانون مجازات اسلامی

هر کس به قصد اضرار به غیر یا تشویش اذهان عمومی یا مقامات رسمی به وسیله شکواییه یا مراسلات یا عرایض یا گزارش یا توزیع هرگونه اوراق چاپی یا خطی با امضاء یا بدون امضاء اکاذیبی را اظهار نماید یا با همان مقاصد اعمالی را بر خلاف حقیقت راسا یا به عنوان نقل قول به شخص حقوقی یا حقیقی یا مقامات رسمی تصریحا یا تلویحا نسبت دهد اعم از اینکه از طریق مزبور به نحوی از انحاء ضرر مادی یا معنوی به غیر وارد شود یا نه علاوه بر اعاده حیثیت در صورت امکان، باید به حبس از دو ماه تا دو سال و یا شلاق تا «74» ضربه محکوم شود.

ماده 699 قانون مجازات اسلامی

علاوه بر مواد فوق، در ماده 699قانون مجازات اسلامی، جرم افترا عملی مورد پیش‏بینی قرار گرفته است که به صورت جرم پاپوش درست کردن برای دیگرا خود را نشان می‏دهد:«هر کس عالما عامدا به قصد متهم نمودن دیگری آلات و ادوات جرم یا اشیائی که مطغلق به او است بگذارد یا مخفی کند یا به نحوی متعلق به او قلمداد نمایند و در اثر این عمل شخص مزبور تعقیب گردد، پس از صدور قرار منع تعقیب و یا اعلام برائت قطعی آن شخص، مرتکب به حبس از شش ماه تا سه سال و یا تا 74 ضربه شلاق محکوم می‏شود». البته در ماده 700 قانون مجازات اسلامی هم مجازات اعاده حیثیت به دلیل انتشار هجویه ذکر شده است. در نتیجه پس از ارتکاب هر یک از جرایم فوق، می‏توان اقدام به اعاده حیثیت نمود که مرتکب، بر اساس مواد فوق قابل مجازات خواهند بود.

انواع اعاده حیثیت

الف) اعاده حیثیت به فرد بی گناهی که با توهین و تهمت دچار ضرر معنوی شده است، بدون اینکه عمل خلاف قانون و شرعی از وی سر زده باشد.
ب) اعاده حیثیت کیفری یا همان اعاده حقوق اجتماعی که فرد مجرم، بعد از گذشتن از دوران محکومیت ناشی از جرم‏اش وگذشت زمان های مقرر در قانون از او اعاده حیثیت شده است و دوباره دارای اهلیت می‏گردد.
ج) اعاده حیثیت به متهمی که بر اثر تقصیر یا اشتباه قاضی تعقیب یا مجازات شده ولی بعد ها تبرئه گردیده است.

جرم اعاده حیثیت

مهلت شکایت اعاده حیثیت

در قانون، برای شکایت اعاده حیثیت مهلت خاصی در نظر گرفته نشده است. با این حال، علی رغم اینکه این شکایت دارای مهلت و زمانبندی خاصی نیست، برای رعایت مصالح و پیشگیری از تضییع حقوق افراد، شخص آسیب دیده بهتر است در اولین زمان ممکن، بعد از اینکه از اتهام مطرح شده تبرئه شد، برای اعاده حیثیت و طرح شکایت افترا اقدام کند.

چگونه دادخواست اعاده حیثیت تنظیم کنیم

فردی که به دروغ مورد تهمت فرد دیگری قرار گرفته است در صورتی که شرایط لازم برای رفع اتهام از خود را داشته باشد می‏تواند به دادگاه مراجعه کرده و از افترا زننده شکایت کند و در صورتی که بتواند بی گناهی خود را ثابت کند بر اساس ماده 697 قانون مجازات اسلامی تعقیب متهم را از دادسرا درخواست کند. دادسرا از متهم دعوت به عمل می‏آورد که اگر دفاعی از خود بیان کند. در صورتی که سونیت و اتهام ناروای متهم اثبات شود، دادسرا کیفرخواست صادر می‏کند و پرونده برای رسیدگی به دادگاه عمومی جزایی منتقل می‏شود.

جریمه نقدی اعاده حیثیت

جریمه نقدی اعاده حیثیت پانزده میلیون ریال در نظر گرفته شده است. اگر جرم منافی عفت همچون لواط یا زنا را به دیگری نسبت داده شده باشد و فرد شاکی نتواند آن را در دادگاه ثابت کند بر اساس این ماده به مجازات جرم قذف که 80 ضربه شلاق است محکوم خواهد شد. اگر هم علیه دیگری، امری را نشر دهد که اشاعه فحشا محسوب می‏گردد باز هم به مجازات یک ماه تا یک سال حبس و تا 74 ضربه شلاق محکوم خواهد شد.

شاهد برای اعاده حیثیت

در رابطه با شاهد برای اعاده حیثیت نیز باید بگوییم شاهد باید دارای موارد زیر باشد

  • بالغ باشد
  • عاقل باشد
  • کافر نباشد

برخی سوالات متداول

اعاده شرف یعنی چه؟

اعاده شرف به معنای این است که اگر ارتکاب جرمی به شخصی نسبت داده شده باشد، و عدم صحت آن به اثبات برسد، می‏توان علیه شخصی که تهمت و افترا وارد نموده شکایت به عمل آورد و به این ترتیب اقدام به اعاده حیثیت یا اعاده شرف نمود.

حکم اعاده حیثیت چیست؟

اگر شخص در محکمه به طور قطعی محکوم گردد، در برخی از موارد طبق ماده 25 قانون جدید اعاده حیثیت، علاوه بر مجازات اصلی مانند حبس، شلاق یا جزای نقدی، از برخی حقوق اجتماعی نیز محروم خواهد شد.

 

چطور اعاده حیثیت نماییم؟

شاید ان سوال هم برای شما پیش آمده باشد که حالا که فهمیدیم اعاده حیثیت به چه معنا است و در کجا میشود از آن استفاده نمود ، حال چطور میشود درخواست برای اعاده حیثیت داد؟

نکته بسیار مهم این است که اول باید توجه نماییم که تمامی نکات و شرایط مقرر در قانون در بحث افترا و تهمت زدن به فرد فراهم بوده و او میتواند نسبت به فردی که اتهامی را بی مورد وارد نموده است شکایت کیفری نماید . پس از این موضوع بهتر است با یک وکیل مشورت نموده و اقدام به تنظیم شکواییه نمایید . مضمون شکواییه مربوطه اعاده حیثیت میباشد که با دلایل و مستندات کامل و بهمراه مدارک جمع آوری شده تنظیم و ثبت و ارسال نماید.

بعد از تعیین جلسه رسیدگی ، پرونده به منظور تحقیقات ابتدایی وارد دادسرا میشود و بعد از رسیدگی بازپرس و اثبات مجرمیت فرد ، قرار جلب دادرسی صادر و کیفر خواست مربوطه توسط دادستان صادر میشود . در ادامه این مراحل پرونده به دادگاه کیفری ارسال میشود .

در دادگاه کیفری صالح به پرونده رسیدگی نهایی میشود و با اثبات افترا و تهمت دروغین از سوی متهم ، شکایت شاکی با مضمون اعاده حیثیت پذیرفته میشود و حکم مجازات فرد محکوم صادر میشود.

برای تسری عملیات های گفته شده و همچنین جمع آوری ادله و مدارک کافی و مستند بهتر است قبل از هر اقدامی با یک وکیل مجرب در این خصوص مشورت نمایید.

تفاوت اعاده حیثیت کیفری و حقوقی

اعاده حیثیت کیفری در زمانی اتفاق می افتد که فردی از طرف شخص دیگری مورد اتهامی قرار بگیرد که ثابت نشود . در این صورت زمانی که بی گناهی فرد ثابت شود وی میتواند درخواست اعاده حیثیت نماید . به این نوع بازگشت آبرو اعاده حیثیت کیفری می گویند.

در حالتی دیگر ممکن است فردی که مرتکب جرمی شده است در کنار مجازات های صورت گرفته برای او از یکسری از حقوق اجتماعی اش در جامعه نیز محروم شده و یا خدشه ای به آبروی وی وارد شده باشد. در چنین موقعیتی فرد میتواند درخواست اعاده حیثیت بدهد تا حقوق از دست رفته اش را دوباره کسب نماید. به این نوع از اعاده حیثیت ، اعاده حیثیت حقوقی میگویند.

 

ادعای حیثیت درخصوص سرقت

در ابتدا لازم است متذکر شویم تهمت بر دو نوع است . اگر به صورت زبانی به فردی تهمت بزنیم یا جایی انتشارش دهیم تهمت لفظی رخ داده است و اگر در خصوص ادعای تهمت دروغین خود فرد اقدامی را انجام دهد تهمت عملی رخ داده است.

حال اگر شخصی به شخص دیگر تهمت سرقت بزند و این تهمت را در جایی نشر دهد تا آبروی وی را ببرد اما نتواند ثابت کند عمل تهمت لفظی رخ داده است. در چنین موقعیتی شخص دوم میتواند از وی شکایت و اعاده حیثیت نماید. مجازات اعاده حیثیت سرقت در صورتی که لفظی و زبانی باشد 74 ضربه شلاق میباشد و در کنارش جریمه نقدی و حبس از یک ماه تا یکسال را به همراه دارد.

حال اگر نفر اول در کنار تهمت لفظی اشیاء سرقتی را نیز در میان وسایل نفر دوم بگذارد ، در این حالت تهمت عملی رخ داده است . در این صورت نیز میتواند فرد دوم شکایت نمایده و اعاده حیثیت کند نسبت به تهمت دروغین اثبات نشده فرد اول . در چنین موقعیتی نیز فرد ممکن است به 6 ماه تا سه سال حبس و یا 74 ضربه شلاق محکوم شود .

اعاده حیثیت در خصوص کلاهبرداری

در صورتی که شخصی به شخص دیگر تهمت کلاهبرداری بزند و این ادعا را نواند ثابت نماید نفر دوم میتواند از وی برای تهمت دروغین زده شده و حیثیت از بین رفته شکایت نماید و اصطلاحا اعاده حیثیت نماید. مانند نمونه قبلی اگر این تهمت تنها به صورت لفظی باشد مجازات جرم صورت گرفته همان 74 ضربه شلاق یا حبس از یک ماه تا یک سال میباشد .

در برخی مواقع نیز فرد اقدام به پرونده سازی و درست کردن پاپوش برای اثبات جرم کلاهبرداری می نماید. در این صورت تهمت شکل گرفته تهمنت عملی میباشد . در صورت اعاده حیثیت مجازات حبس از 6 ماه تا 3 سال و یا 74 ضربه شلاق میباشد که طبق نظر قاضی اعلام میشود .

 

🔖 مطالب پیشنهادی مرتبط

شماره وکیل کیفری در مشهد 09159159150

شکایت متهم از شاکی

*****

آسایش گستران معتبرین و بهترین موسسه حقوقی

همیشه حامی حقوق شما عزیزان است.

*****

5/5 (4)

اگر اطلاعات حقوقی خوبی دریافت کردید امتیاز دهید

10 دیدگاه دربارهٔ «اعاده حیثیت از جرم»

  1. سلام
    کسی ازمن به جرم سرقت مقرون به ازار متهم کرد وحکم برائت گرفتم اگراحاده حیثیت کنم چه مجازاتی براش درنظرمیگیرند

  2. با سلام
    بنده خانمی با شرف و آبرو در مکانی محل کتبی دارم که آموزشی است همسایگان اینجانبه با صاحب خانه بنده مشکل شخصی دارند و اکنون به بنده تهمت ناروا و ناموسی زده اند و محل کسب ام را هم دچار مشکل کرده اند طبق چه ماده هایی میتوانم اولا اعاده حیثیت بابت تهمت ناروا سپس بابت اختلال در کارم شکایت کنم.

    1. با سلام و احترام
      در خصوص کارتون که باید حتما موارد قانونی کسب و کار در محل مسکونی رو رعایت کنید
      در خصوص تهمت اگر ادله و شواهد خاصی دارید می توانید طرح شکایت کرده و پیگیری نمایید
      برای دریافت مشاوره رایگان و تعیین وقت با دفتر موسسه حقوقی آسایش گستران تماس بگیرید.

  3. اشکان احمدی

    سلام خسته نباشید کسی به بنده تهمت سرقت موتور سیکلت زده. تهمت بر اساس یک کلیپ از دوربین مدار بسته می‌باشد که به بنده اصلا ربطی ندارد وکس دیگری در فیلم می‌باشد و یک ماه زندان بودم تا فیلم کارشناسی شد و در روز دستگیری قرار وثیقه برای بنده صادر کردن. و بعد از بازداشت در زندان هیچ گونه وثیقه ای برای بنده لحاظ نکردن و گفتن فقط فیلم باید کارشناسی شود .فیلم کارشناسی شد و من نبودم
    آیا میتوان شاکی و قاضی را به جرم افترا و حبس بی دلیل شکایت کرد

  4. با عرض سلام
    بنده در سال ۱۴۰۰پنج تهمت زنا/ازاله بکارت/اخاذی/تهدید/پخش آثار مستهجن به من زده شد واز همه ی این تهمت ها تبرئه شدم و اعاده حیثیت انجام دادم هم حقوقی و هم کیفری میخاستم بدونم الان چه مجازاتی در انتظارشه
    ممنون میشم اگه پاسخ دهید

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *