وکیل دادگستری و بیان مباحث تاثیر گذشت شاکی
تمامی اعمال خلاف قانون و قاعده از دو منظر قابل بررسی هستند. اول به جهت آسیب به فرد و دوم از منظر آسیب به جامعه. در واقع تمامی جواع قواعدی را برای رفاه بیشتر شهروندان خود وضع می‌کنند و هر گونه نادیده گرفتن این قواعد می‌تواند عواقبی را برای مرتکب آن در پی داشته باشد. در عالم حقوق این اعمال را جرم و عواقب آن را مجازات می‌دانند. جرایمی که گاه صرفا علیه یک شخص اتفاق می‌افتد و گاهی نیز امنیت جامعه را به خطر می‌اندازد پس نوع برخورد با هر یک از آن‌ها نیز متفاوت است. در این مقاله قصد داریم، این جرایم را از دیدگاه وکیل دادگستری و بیان مباحث تاثیر گذشت شاکی بررسی کنیم.
انواع جرایم در قانون
قانون مجازات ضمن تعریف جرم، انواع آن را بیان نموده است. طبق قانون مجازات اسلامی، هر گونه فعل یا ترک فعلی که طبق قانون برای آن مجازات تعیین شده باشد، عنوان جرم دارد.
جرایم را نیز از یک دیدگاه می‌توان به جرایم حق الله و حق الناس تقسیم کرد. در نوع اول جرایم صرفا به نقض حقوق جامعه بر می‌گردند و هیچ گونه شاکی خصوصی ندارند. در حالی که در قسم دوم جرایم آسیب و ضرر به شخص خاصی وارد و حقوق وی نقض شده است. در این وضعیت شاکی خصوصی رسیدگی به مجازات را تقاضا می‌نماید.
جرایم حق اللهی
به گفته وکیل کیفری این دسته از جرایم انواع ممختلفی دارند که به دلیل ایجاد نظم در جامعه، عنوان جرم برای آن‌ها در نظر گرفته شده است. برای مثال شرب خمر یکی از جرایم حق اللهی است که آسیبی را به دیگری وارد نمی‌کند ولی زیر پا گذاشتن حقوق جامعه به شمار می‌رود. رسیدگی به این جرایم صرفا با پیگیری قاضی است و شاکی خصوصی نمی‌تواند در این گونه پرونده‌ها وارد شود. ضمن اینکه عفو یا تخفیف در این گونه مجازات‌ها صرفا به نظر قاضی بستگی دارد که طبق شرایط مجرم و امکانات قانونی می‌تواند آن را اعمال نماید.
در نتیجه گذشت شاکی در این گونه جرایم بی‌تاثیر است. چرا که اصولا شاکی خصوصی وجود ندارد.
جرایم حق الناسی
عمده جرایمی که در قانون تعیین شده‌اند، جرایم حق‌الناسی هستند که به جهت فعل یا ترک فعلی که به دیگری آسیب وارد می‌کند، عنوان جرم دارند و با شکایت شاکی خصوصی در دادگاه مطرح شده و پیگیری می‌شوند تا زمانی که شکایت شاکی در دادگاه مطرح باشد به این گونه از جرایم رسیدگی می‌شود. در حالی‌که با ترک دعوا توسط شاکی و گذشت شاکی دعوا خاتمه پیدا می‌کند. از جمله این جرایم می‌تواند به افترا، تهمت و…، اشاره کرد.
جرایمی که ماهیتی دو گانه دارند
علاوه بر دو مورد فوق باید گفت بخشی از جرایم هر دو جنبه را دارا هستند. یعنی علاوه بر اینکه از جمله جرایم حق الناسی به شمار می‌روند، حق اللهی نیز هستند. یعنی هم حقوق افراد و هم حقوق جامعه را نقض می‌کنند. یکی از پررنگ‌ترین جرایمی که می‌توان به آن اشاره کرد، جرم سرقت است. این جرم علاوه بر اینکه شاکی خصوصی دارد، از لحاظ نقض قوانین جامعه نیز قابل توجه است.
در این نوع از جرایم با طرح شکایت توسط شاکی در دادگاه به پرونده رسیدگی می‌شود و در صورتی که شاکی گذشت کند، جنبه حق اللهی آن هنوز باقی است و مجازات آن اجرا خواهد شد.
گذشت شاکی در جرایم
با توجه به آنچه بیان شد و مباحث قانونی اصل در جرایم غیرقابل گذشت بودن است.حال اگر شاکی از شکایت خود صرف نظر نماید، قاضی تکلیفی برای رسیدکی به جرم ندارد مگر آنکه جنبه حق اللهی داشته و به عبارت دیگر از جمله جرایم غیر قابل گذشت باشند و پیگیری آن از این بابت مورد توجه باشد.
اثر گذشت شاکی در جرایم
در صورتی که جرم از جمله جرایم قابل گذشت باشد و شاکی پس از طرح شکایت در دادگاه، از شکایت خود صرف نظر کند، این اقدام از دو نظر قابل بررسی است:
قبل از صدور حکم: در این مرحله و با اعلام گذشت شاکی، قاضی می‌تواند تخفیف یا تبدیل مجازات قانونی را برای مجرم در نظر بگیرد. در این وضعیت قاضی با توجه به اوضاع و احوال قانونی مجازات را تعیین می‌کند.
پس از صدور حکم : اگر حکم قطعی صادر شده باشد و شاکی اقدام به گذشت نماید، مرتکب که علیه اوجرم صادر شده است، می‌تواند تقاضای تجدیدنظر کند و دادگاه در زمان فوق العاده به آن رسیدگی کرده و جهت تخفیف یا تبدیل را لحاظ می‌کند.
وکیل دادگستری و بیان مباحث تاثیر گذشت شاکی
با توجه آنچه بیان شد در این مطلب سعی کردیم با توجه به نکات وکیل دادگستری و بیان مباحث تاثیر گذشت شاکی این موضوع را بررسی کنیم. ضمن اینکه باید در نظر داشت در بیشتر جرایم حنبه حق الناس وجود دارد در منتیجه گذشت شاکی در آن اهمیت زیادی دارد و مسیر تعیین مجازات را تغییر می‌دهد. در این مورد استفاده از وکل پایه یک می‌تواند تاثیر زیادی در جریان رسیدگی و اقناع قاضی داشته باشد.
دیدن این ویدئو که هم موضوع با مبحث این مقاله است نیز خالی از لطف نیست