وکیل پایه یک دادگستری در دادگاه اطفال و نوجوانان
در پست وکیل پایه یک دادگستری در دادگاه اطفال و نوجوانان می خواهیم به قوانین و شرایط موجود برای دادگاهی شدن اطفال و گروه های سنی زیر 18 سال یعنی نوجوانان ، بپردازیم . با استناد به ماده 304 قانون آیین دادرسی کیفری که در سال 1392 به تصویب مجلس رسیده است ، در دادگاه اطفال و نوجوانان به جرم های این دو دسته از افراد که یا نوجوانانی هستند که هنوز به سن 18 سال شمسی نرسیده اند و یا طفل ها رسیدگی می شود . می بایست بدانید که طفل از نظر حقوقی و با استناد به تبصره 1 ماده 304 قانون آیین دادرسی کیفری به کسی گفته می شود که به سن بلوغ شرعی نرسیده باشد .
مسئولیت کیفری افراد نابالغ
ابتدا متذکر می شویم که سن بلوغ با استناد به تبصره 1 ماده 1210 قانون مدنی و ماده 147 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 برای دختران 9 سال قمری تمام و برای پسران 15 سال قمری تمام می باشد .
با توجه به مواد 146 و 147 قانون مجازات اسلامی ، افرادی که به سن بلوغ نرسیده باشند یا همان افراد نابالغ ، مسئولیت کیفری ندارند و در شرایطی که مرتکب جرم شوند ، برای آن ها اقدامات تربیتی و تامینی در نظر گرفته می شود .
طبق ماده 304 قانون آیین دادرسی کیفری 1392 رسیدگی به تمامی جرائم اطفال و نوجوانان کمتر از 18 سال شمسی برعهده ی دادگاه اطفال و نوجوانان می باشد . البته استثنائی نیز وجود دارد ؛ طبق ماده ی 315 ” اگر اطفال و نوجوانان ، مرتکب یکی از جرائم مشمول صلاحیت دادگاه کیفری یک و یا دادگاه انقلاب شوند ، به جرائم آنان در دادگاه کیفری یک ویژه رسیدگی به جرائم اطفال و نوجوانان رسیدگی می شود و متهم از کلیه امکاناتی در دادگاه اطفال و نوجوانان اعمال می شود ، بهره مند خواهد شد . ”
همکاری اطفال با بزرگسالان در ارتکاب جرم
وکیل کیفری تهران با رجوع به ماده 312 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 می گوید هر زمانی که یک یا چند طفل و یا یک یا چند نوجوان با مشارکت یا معاونت شخص یا اشخاص بزرگسال جرمی را انجام دهند و یا با بزرگسالان در ارتکاب جرم معاونت و همراهی نمایند ، فقط به جرایمی که اطفال و نوجوانان انجام داده اند در دادگاه اطفال و نوجوانان رسیدگی می شود و دادگاه بزرگسالان جدا خواهد بود .
رسیدگی به پرونده پس از 18 سالگی
مطابق گفته وکیل پایه یک کیفری و با استناد به تبصره دو ماده 304 و ماده 315 اصلاحی قانون آیین دادرسی کیفری ، اگر سن متهم در حین رسیدگی به پرونده از 18 سال شمسی عبور نماید ، ادامه رسیدگی به پرونده او همچنان در دادگاه اطفال و نوجوانان انجام خواهد شد .
اما اگر سن متهم پیش از شروع رسیدگی به پرونده از 18 سال تمام عبور کند ، بر حسب اتهام انتسابی ، رسیدگی به پرونده در دادگاه کیفری صالح انجام خواهد شد . و در صورتی که رسیدگی به اتهام وارد شده در صلاحیت دادگاه کیفری یک یا دادگاه انقلاب باشد ، پرونده در دادگاه کیفری یک ویژه رسیدگی به جرائم اطفال و نوجوانان بررسی خواهد شد و متهم از تمامی امتیاز هایی که در دادگاه اطفال و نوجوانان وجود دارد ، برخوردار خواهد گردید .
زمان رسیدگی به پرونده نوجوانان به چه کسی ابلاغ می شود ؟
وکیل پایه یک دادگستری می گوید با توجه به ماده 412 قانون آیین دادرسی کیفری ، دادگاه اطفال و نوجوانان زمان رسیدگی به پرونده ی نوجوانان و پرونده ی اطفال را مشخص کرده و به والدین ، اولیا ، ولی قهری یا سرپرست قانونی نوجوان یا طفل و همچنین به شاکی و وکیل نوجوان یا طفل و دادستان ابلاغ می نماید .
این نکته را می بایست بدانید که طبق تبصره 2 از ماده 410 قانون آیین دادرسی کیفری ، در صورت بروز جرم تعزیری درجه 6 ، 7 ، 8 و همچنین در جرائم تعزیری که مجازات تعیین شده برای آن ها در قانون غیر از حبس است ، هر زمانی که خود متهم یا والدینو یا سرپرست قانونی او یا وکیل آن ها درخواست رسیدگی به پرونده را ارائه دهند و موجبات رسیدگی آماده باشد ، دادگاه این امکان را دارد که بدون تعیین وقت قبلی رسیدگی به پرونده و صدور حکم را انجام دهد .
افراد حاضر در دادگاه اطفال و نوجوانان
با رجوع به ماده 413 قانون آیین دادرسی کیفری ، در دادگاه اطفال و نوجوانان ، خود متهم ، والدین یا سرپرست قانونی او ، وکیل او [ در صورت وجود وکیل ] ، شاکی ، افرادی که در تحقیقات بدوی نظرات آنان جمع آوری شده است ، شهود ، افراد مطلع و مددکار اجتماعی سازمان بهزیستی حضور دارند . همچنین با اجازه ی دادگاه وجود افراد دیگر مانعی ندارد .
البته ذکر این نکته الزامی است که بر اساس ماده 414 قانون آیین دادرسی کیفری ، هرگاه مرجع قضایی لازم بداند که صلاحیت طفل در این است که در دادگاه حضور نداشته باشد ، امکان دارد که تمام یا بخشی از دادرسی را در عدم حضور او در دادگاه انجام دهد . البته در این شرایط نیز رای دادگاه ، رای حضوری محسوب می شود و حکم غیابی در نظر گرفته نخواهد شد .