وکیل دادگستری و تعریف چند اصطلاح از حقوق گمرکی

وکیل دادگستری و تعریف چند اصطلاح از حقوق گمرکی

اصطلاحات حقوق گمرکی کمابیش برای عامه مردم ناآشناست و با توجه به قواعد جدیدی که در حوزه واردات مسافری برای مثال تلفن همراه وضع شده است، امروزه مردم بیشتر به آشنایی نسبی با اصطلاحات حقوق گمرکی تمایل نشان می‌دهند. در مطلب «وکیل دادگستری و تعریف چند اصطلاح از حقوق گمرکی» تلاش بر آن است تا با چند اصطلاح از حقوق گمرکی آشنا شویم.

پیش از ورود به بحث آشنایی با اصطلاحات پرکاربرد گمرک، بهتر است که در ابتدای مطلب «وکیل دادگستری و تعریف چند اصطلاح از حقوق گمرکی» با خود واژه گمرک و وظایف آن آشنا شویم.

گمرک

گمرک، سازمانی دولتی است که مسئول اجرای قوانین گمرکی و اخذ حقوق و عوارض ورودی (واردات) و خروجی (صادرات) و نیز سایر قوانین و مقررات مربوط به ترانزیت کالا می‌باشد. اجرای مقررات مربوط به کالاهای مسافری نیز بر عهده سازمان گمرک است و می‌توان گفت که حقوق گمرکی در واقع همان مالیات غیرمستقیم بر کالاهای صادراتی و وارداتی می‌باشد.

وظایف گمرک

بطور کلی، وظایف گمرک به سه دسته زیر تقسیم می‌شود:

1. وصول عواید و حقوق گمرکی
2. اطمینان از اجرای درست و کامل مقررات مربوط به تجارت بین‌المللی و صادرات و ورادات و ترانزیت کالا
3. نظارت بر اجرای قوانین ناظر بر واردات، صادرات، ترانزیت و ترخیص کالا
4. بررسی مجوزهای واردات کالا شامل مجوز بهداشت و استاندارد کالا که تحت هیچ شرایطی قابل واگذاری به بخش خصوصی نیست.

لازم به ذکر است که بخشی از وظایف گمرک از قبیل نگهداری کالا، بارگیری و تخلیه بار آنها و غیره به بخش خصوصی واگذار می‌شود که البته آنها نیز ملزم به رعایت قوانین و مقررات گمرکی هستند. به عبارت دیگر، سازمان گمرک می‌تواند اعمال تصدی‌گرایانه (و نه حاکمیتی) خود را به بخش خصوصی واگذار نماید.

اصطلاحات مهم مالی گمرک

تمام کشورها برای واردات و صادرات کالا از مرزهای خود قائل به هزینه‌هایی هستند که به آنها هزینه‌های گمرکی، مالیات و عوارض گمرکی گفته می‌شود. دولت ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست و هزینه‌هایی را برای ترخیص کالا از گمرک در نظر گرفته است. در ادامه به ارائه توضیح مختصری از هر یک از این اصطلاحات مهم مالی گمرک خواهیم پرداخت.

هزینه‌های گمرکی

یکی از اصطلاحات مهم مالی گمرک و بسیار پرکاربرد است. هزینه‌های گمرکی به آن هزینه‌هایی گفته می‌شود در جریان ترخیص کالا از گمرک و تشریفات اداری آن از صاحبان کالاها اخذ می‌گردد. بطور کلی اگر بخواهیم این اصطلاح را با توجه به علت اخذ آنها تقسیم‌بندی کنیم، سه قسم هستند:

1. مالیات گمرکی: شامل مالیات بر واردات و مالیت بر ارزش افزوده.
2. حقوق ورودی
3. عوارض گمرکی

مالیات گمرکی

دومین اصطلاح مهم مالی گمرک، اصطلاح مالیات گمرکی است. در تعریف مالیات می‌توان گفت که مالیات پرداخت مبلغی اجباری و بلاعوض است که بخشی از هزینه‌های دولت را تأمین می‌نماید. بطور کلی ما دو نوع مالیات داریم:

مالیات مستقیم: شامل مالیات بر دارایی و یا مالیات بر درآمد؛

مالیات غیرمستقیم: شامل مالیات بر واردات و یا  ارزش افزوده.

بنابراین مالیات گمرکی که شامل مالیات واردات و مالیات ارزش افزوده می‌شود، از نوع مالیات غیرمستقیم است.

مالیات بر واردات

سومین اصطلاح مهم مالی گمرک، اصطلاح مالیات بر واردات است. همانطور که گفتیم مالیات بر واردات از نوع مالیات غیرمستقیم است که درآمد حاصل از آن صرف بودجه عمومی کشور می‌شود. این نوع مالیات، مطابق قانون ایران شامل مالیات بر حقوق گمرکی، مالیات بر سود بازرگانی، مالیات بر حق ثبت سفارش و عوارض اتومبیل‌های وارداتی می‌شود.

همچنین، مطابق قانون مصوب مجلس شورای اسلامی، مالیات بر حقوق گمرکی نرخ ثابت 4 درصد دارد اما مالیات بر سود بازرگانی که از سوی دولت تعیین می‌شود نرخ مشخصی نداشته و بسته به نوع کالا متغیر است.

 

مالیات بر ارزش افزوده

مالیات بر ارزش افزوده، در واقع تفاوت کالا و ارزش آن در یک دوره زمانی مشخص است. نرخ مالیات بر ارزش افزوده به صورت ثابت تعیین شده و 9 درصد می‎باشد.

حقوق ورودی

حقوق ورودی کالا یا همان تعرفه کالا، بر اساس ارزش کالا تعیین می‌شود و معمولاً دولت‌ها به دلایل حمایتی، مالی یا ترکیبی از آنها، آن را اخذ می‌نمایند. نرخ حقوق ورودی قابل پرداخت در ابتدای هر سال مطابق جدول تعرفه‌های گمرکی تعیین می‌شود. لازم به ذکر است که حقوق ورودی مختص کالاهای وارداتی است و برای صادرات کالا حقوق گمرکی خروجی وجود ندارد ولی عوارض گمرکی آن باید پرداخت گردد.

عوارض گمرکی

سومین اصطلاح مهم مالی گمرک که بسیار شنیده می‌شود، اصطلاح عوارض گمرکی است. کالاهایی که برای واردات قطعی، به ایران وارد می‌شوند مستلزم پرداخت حقوق ورودی و عوارض گمرکی هستند. چنانچه کالایی به صورت واردات موقت وارد ایران شود، از پرداخت حقوق ورودی معاف است لیکن باید عوارض گمرکی آن پرداخت گردد. نباید این نکته را نیز از نظر دور داشت که اخذ عوارض از گمرک به نیابت از سایر سازمان‌های ذی‌ربط صورت می‌گیرد.

✔ بیشتر بخوانید: شماره تلفن وکیل پایه یک دادگستری

اصطلاحات رایج مربوط به حمل‌ونقل در گمرک

برخی اصطلاحات گمرکی موجود در حوزه حمل و نقل کالا چه از طریق دریا و چه از طریق خشکی و هوا است که بهتر است اشخاصی که در حوزه گمرک به فعالیت می‌پردازند با این اصطلاحات آشنا باشند. برخی از این اصطلاحات رایج مربوط به حمل‌ونقل در گمرک، به شرح زیر هستند:

مانیفست

یکی از اصطلاحات رایج مربوط به حمل‌ونقل در گمرک مانیفست است. مانیفست، فهرست کل بار یا محموله‌ایست که توسط یک واحد وسیله نقلیه حمل می‌شود. این فهرست شامل تمام مشخصات تجاری کالا از جمله فرستنده، گیرنده، شماره سند حمل، تعداد و نوع بسته‌ها و مقدار و شرح کالا است. به عبارت دیگر، مانیفست به نوعی در حکم اظهارنامه بار یا محموله‌ای است که از طرق مختلف (هوا، خشکی و دریا) وارد کشور می‌شود. لازم به ذکر است که مانیفست به هیچ وجه نباید اصلاح‌شده یا دارای خط‌خوردگی باشد.

کارنه‌تیر

دومین اصطلاح رایج مربوط به حمل‌ونقل در گمرک، اصطلاح کارنه‌تیر است که به معنای سندی گمرکی است که به منظور ترانزیت بین‌المللی کالا تحت کنوانسیون حمل‌ونقل بین‌المللی کالا در کشور مبدأ (صادرکننده) صادر می‌شود. به موجب کارنه‌تیر کالاهای حمل‌شده از طریق حمل‌ونقل جاده‌ای به صورت پلمپ‌شده از کشورهای بین مبدأ و مقصد محموله عبور می‌نمایند بدون آنکه نیاز باشد تشریفات گمرکی هریک از این کشورها را رعایت نمایند.

به موجب مقررات این کنوانسیون، هر دولت موظف است تا سازمانی داخلی را مسئول صدور کارنه تیر نماید. در ایران مطابق قانون الحاق به کنوانسیون فوق‌الذکر مورخ 1363، اتاق بازرگانی صنایع و معادن، موسسه صادرکننده و ضامن کارنه‌تیر تعیین شده است.

زبان سند کارنه‌تیر، فرانسه است و تعداد آن با توجه به کشورهای موجود بین کشور مبدأ و مقصد متفاوت است. برای هر کشور، دارا بودن دو نسخه ضروری است.

دامپینگ

سومین اصطلاح رایج مربوط به حمل‌ونقل در گمرک، دامپینگ است. دامپینگ یک اصطلاح در تجارت بین‌الملل است و منظور از آن فروش کالا با قیمتی کمتر از قیمت استاندارد و حتی قیمت تمام شده است. دامپینگ به بازار شکنی و یا قیمت‌شکنی معروف است و هدف از آن حذف ناسالم رقبا از بازار تجارت جهانی و به دست گرفتن بازار است. این امر سبب سود بلندمدت برای صاحبان سرمایه می‌گردد.

ترانشیب

روشی گمرکی است که طی آن کالاهای واردشده به گمرک، تحت نظارت گمرکی، از وسیله نقلیه ورودی به وسیله نقلیه خروجی منتقل می‌شوند.

کابوتاژ

حمل کالا از بندر و یا گمرک یک کشور به بندر یا گمرک کشور دیگر را کابوتاژ گویند. کابوتاژ نیاز به تشریفات گمرکی و دو نوع اظهارنامه گمرکی دارد؛ یک اظهارنامه هنگام خروج کالا از کشور و دیگری هنگام ورود کالا به بندر یا گمرک.

کانتینر

محفظه‌ای بزرگ است که برای صادرات و واردات کالا به خارج و یا داخل کشور در بسته‌های بزرگ صورت می‌پذیرد.

 

اصطلاحات مربوط به محموله‌ها در گمرک

با توجه به اینکه، گمرک محل آمد و شد محموله‌های مختلف از سایر کشورها است، اصطلاحات تخصصی نیز در خصوص محموله‌ها بین کاربران گمرک وجود دارد. در ادامه به معرفی اصطلاحات مربوط به محموله‌ها در گمرک خواهیم پرداخت:

بارنویسی

یکی از عملیات‌های مربوط به محموله‌ها در گمرک است که طی آن، مأمور تخلیه بار، در زمان تخلیه، مشخصات بار را برروی یک برگه نوشته و سپس با بارنامه تطبیق می‌دهد. به این عملیات، بارنویسی گویند.

کالای متروکه

یکی از اصطلاحات مربوط به محموله‌ها در گمرک است. کالای متروکه کالایی است که صاحب اصلی آنها به هر دلیلی به دنبال آن نرفته و یا در ازائه مدارک آن اهمال نموده است. مدت زمانی که کالا پس از آن متروکه محسوب می‌شود، 4 ماه پس از صدور اولین قبض انبار است.

کالای مرجوعی

یکی از اصطلاحات پرکاربرد مربوط به محموله‌ها در گمرک، اصطلاح کالای مرجوعی است. کالای مرجوعی کالایی است که مجدداً صادر می‌گردد و شامل دو نوع کالای زیر است:

1. کالای دارای مجوز ورود موقت
2. کالایی که به دلیل ممنوعیت، غیرمجاز بودن و یا عدم رعایت استانداردهای اجباری، نباید ترخیص شوند.

جهت کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید با وکیل پایه یک دادگستری در ارتباط باشید.

انواع واردات کالا از طریق گمرک

بطور کلی، در امور مربوط به گمرک، ما دو نوع واردات داریم: 1. قطعی ، 2. موقت.

واردات قطعی

برای تشخیص واردات قطعی از موقت توجه به دو عنصر در خصوص واردات قطعی ضروری است. در واقع، واردات قطعی، وارداتی “دائمی” است که “به قصد مصرف در کشور” صورت می‌گیرد. به عبارت دیگر، رویه‌ای است که به دنبال ثبت سفارش، تهیه پروفرما، تنظیم اظهارنامه برای ترخیص کالا و پرداخت حقوق ورودی صورت می‌گیرد و اجازه می‌دهد که کالای وارداتی مزبور برای همیشه در کشور بماند.

تشریفات واردات قطعی به شرح زیر است:

ورود کالا به گمرک، تنظیم اظهارنامه، احراز هویت، تشریفات ارزیابی و خروج کالا از گمرک.

واردات موقت

واردات موقت همانطور که از نام آن پیداست، ورود کالا به کشور برای یک مدت زمان معین است. چنین کالاهایی برای یک هدف خاص و نیز یک مدت معین وارد کشور می‌شوند و پس از گذشت آن مدت زمان، کالاها دوباره به کشور تأمین‌کننده کالا بازمی‌گردد.

معمولاً ورود وقت کالا به دلایل زیر صورت می‌گیرد:

1. استفاده از کالا در نمایشگاه‌های بین المللی و جلسات
2. ورود موقت کالا برای انجام پروژه‌های عمرانی، علمی و یا تحقیقاتی
3. ورود موقت کالا برای پردازش (برای مثال ورود مواد اولیه و لوازم و قطعات مورد نیاز).

✔ بیشتر بخوانید :وکیل مواد مخدر و قانون مجازات قاچاق مواد

پرسش و پاسخ‌های گمرکی

1. منطقه آزاد تجاری به چه معناست؟

مناطقی خارج از قلمرو گمرکی هستند و به کالاهای واردشده از طریق این مناطق، هزینه‌های گمرکی تعلق نمی‌گیرد و بدین خاطر است که به منطقه آزاد معروف هستند.

2. کالاهای ممنوعه شامل چه کالاهایی هستند؟

کالاهایی که مطابق مصالح ملی و یا شرع مقدس اسلام، واردات آنها به کشور و یا صادرات آنها به سایر کشورها طبق قوانین مصوب مجلس ممنوع است.

3. در حقوق گمرکی، کالای مجاز مشروط به چه کالایی می‌گویند؟

کالایی که صادرات و واردات آن نیازمند کسب موافقت قبلی یک یا چند سازمان است.

4. آیا می‌توان کالای گمرک نشده را ترخیص نمود؟

خیر. کالای گمرک‌نشده کالایی است که گرچه در گمرک هست اما تشریفات گمرکی آن انجام نشده است فلذا ترخیص آن نیز ممکن نیست.

سؤالات و نظرات خود درباره مطلب «وکیل دادگستری و تعریف چند اصطلاح از حقوق گمرکی» را در قسمت دیدگاه‌ها با ما به اشتراک بگذارید.

راه‌های ارتباطی جهت مشاوره

راه های ارتباطی جهت مشاوره با بهترین وکیل ها به شرح زیر می باشد:

اینستاگرام: vakilsite@

تلگرام: vakil | @vekalat@

درصورتی که سوالی پیرامون مطلب “معاهدات بین‌المللی در رویه قضایی ایران” باقی مانده است می توانید در قسمت دیدگاه همین مطلب مطرح نمایید…

🔖 مطالب پیشنهادی مرتبط

✔ مجازات مواد مخدر ، حمل ، فروش و نگهداری آن

✔ مشاوره حقوقی با وکیل پایه یک دادگستری

*****

آسایش گستران معتبرین و بهترین موسسه حقوقی 

همیشه حامی حقوق شما عزیزان است.

*****

هیچ رای ثبت نشده