وکیل دادگستری و اقرار در امور مدنی و کیفری
اقرار، یکی از دلایلی است که برای اثبات ادعا در قانون مورد پذیرش قرار گرفته است. اقرار در یک تعریف ابتدایی و حقوقی عبارت است از بیان موضوعی به ضرر خود و به نفع دیگری. یعنی چنانچه کسی حق یا موضوعی را به ضرر خود و به نفع دیگری گزارش دهد، اقرار صورت گرفته است. نکته مهمی که در باب اقرار قابل توجه بوده این است که اقرار هم در امور کیفری و هم در امور حقوقی جایز بوده و میتواند به عنوان دلیل مطرح شود. در مطلب «وکیل دادگستری و اقرار در امور مدنی و کیفری» به مفهوم اقرار و شرایط صحت و بطلان آن میپردازیم.
مفهوم اقرار در امور مدنی و کیفری
همانطور که گفتیم اقرار به معنای گزارش حق یا مسئلهای به ضرر خود و به نفع دیگری است. این تعریف هم در خصوص اقرار در امور مدنی و هم در مورد اقرار در امور کیفری صدق مینماید. منتها نکتهای که باید به آن توجه بیشتری داشت، اثر اقرار و تفاوت آن در امور حقوقی و کیفری است. با ما تا انتهای این مطلب همراه باشید تا تفاوت آثار اقرار در امور مدنی و کیفری را مورد بررسی قرار دهیم.
اثر اقرار در امور مدنی و کیفری
در واقع، تفاوت آثار اقرار در امور مدنی و کیفری به اصل دعاوی حقوقی و کیفری برمیگردد. به عبارت بهتر، اثر دعوی حقوقی عموماً متوجه مال فرد میگردد. لیکن اثر دعوی کیفری میتواند متوجه حیثیت و آبرو و یا حتی جان فرد اقرارکننده گردد. به هر حال، از آن جایی که اقرار گزارش فرد علیه خود است، چه در امور حقوقی و چه در امور کیفری، به آسانی از سوی قاضی پذیرفته میشود. البته در امور کیفری مستندترین دلیل علیه اقرارکننده محسوب میشود مگر این که در روند رسیدگی به پرونده و دلایل و مستندات موجود در آن، مدارکی متناقض با اقرار فرد یافت شود.
شرایط اقرار
برای این که یک اقرار از سوی مراجع آگاهی و قضایی مورد توجه و قبول قرار گیرد، باید حائز شرایطی باشد. البته این شرایط در امور حقوقی و کیفری متفاوت است. در ادامه به بررسی شرایط قانونی صحت اقرار در امور مدنی و کیفری به صورت جداگانه میپردازیم.
✔ بیشتر بخوانید : وکیل پایه یک اثبات جرم
شرایط صحت اقرار در امور مدنی
1- چنانچه شخصی در امور مدنی اقرار به امری نماید، ملزم به اقرار خود خواهد بود. این امر به این معنا است که وقتی یک فرد امری علیه خود گزارش میدهد باید آثار ناشی از آن را بپذیرد.
2- انکار بعد از اقرار در امور مدنی مسموع نیست. یعنی این که فرد نمیتواند بعد از اقرار، گفتههای خود را پس بگیرد. اما میتواند اثبات نماید که اقرار وی به نحوی از انحاء قابل خدشه است.
شرایط فرد اقرار کننده در امور مدنی
فرد اقرار کننده باید عاقل، بالغ، قاصد و مختار باشد. یعنی باید:
– صغیر نباشد: سن بلوغ در قانون ایران برای دختر 9 سال تمام قمری و برای پسر 15 سال تمام قمری است.
– مجنون نباشد: در خصوص مجنون ادواری، زمانی که فرد مزبور در دوران افاقه (صحت و سلامت روانی) باشد، اقرار وی پذیرفته میشود.
– اراده آزاد داشته باشد: یعنی اقرار گرفتن از وی تحت شکنجه یا شرایط بد در زندان (انفرادی طولانی مدت)، تهدید و اکراه و مواردی از این قبیل صورت نگرفته باشد.
شرایط صحت اقرار در امور کیفری
اقرار، مستندترین دلیل در امور کیفری است و تا زمانی که سایر دلایل و مستندات پرونده مخالفت و تعارضی با آن نداشته باشد، مورد قبول و غیرقابل خدشه است. یک مثال برای اقرار در امور کیفری: زمانی که یک فرد با مراجعه به پلیس و یا در دادگاه و در حضور قاضی اعلام مینماید که دیگری را به قتل رسانده است. برای صحت اقرار در امور کیفری، شرایطی در قانون پیش بینی شده است که برخی از این شرایط مرتبط با اقرار و برخی دیگر مرتبط با فرد اقرار کننده است که در ادامه به تشریح آنها میپردازیم:
شرایط کلی اقرار
1- در امور کیفری، زمانی اقرار پذیرفته میشود که منحصراً از سوی خود فرد صورت گیرد. یعنی اقرار وکیل، وصی، ولی یا قیم به جای او هیچ اعتباری ندارد.
2- باید کاملاً واضح و بدون ابهام بیان شود. برای مثال کسی بگوید در تاریخ مشخص از خانه دیگری، مقدار معینی پول دزدیدهام.
3- اقرار مشروط، معلق و یا مقید به هیچ وجه مقبول نیست. اقرار باید صریح، منجز، معلوم و مشخص باشد.
4- باید در دادگاه و نزد قاضی صورت پذیرد. اگر اقرار در دادگاه صورت نگرفته باشد، قاضی نمیتواند در صدور رأی به آن استناد کند.
جهت مشاوره با وکیل پایه یک دادگستری با روشهای زیر با ما در ارتباط باشید:
راه های ارتباطی جهت مشاوره با بهترین وکیل ها به شرح زیر می باشد:
اینستاگرام: vakilsite@
تلگرام: vakil | @vekalat@
واتساپ: 989124920000+
شرایط اقرار کننده
1- نباید تحت فشار جسمی یا روانی از قبیل شکنجه، تهدید جسمی یا روحی و روانی خود فرد و یا اشخاص نزدیک به او (همچون فرزندان) باشد. یعنی اقرارکننده باید به هنگام بیان اظهارات خود از اراده آزاد برخوردار باشد. چنانچه عملی اراده فرد را تحت تأثیر قرار دهد، اقرار او نافذ نیست.
2- فرد اقرار کننده در دادگاه باید عاقل، بالغ، مختار و قاصد باشد.
انکار بعد از اقرار در امور کیفری
انکار بعد از اقرار در امور کیفری مسموع است. البته باید با حداقل قراین و امارات پرونده مطابقت و همخوانی داشته باشد. چرا که در غیر این صورت، مطابق با اقرار اولیه فرد، روند رسیدگی به پرونده ادامه خواهد یافت.
تعداد دفعات اقرار در امور کیفری
به طور کلی در غالب جرایم، یک بار اقرار برای احراز هر جرم کافی است. لیکن قانونگذار برای احراز برخی جرایم چند بار اقرار را شرط نموده است. برای مثال، در جرایم زنا و لواط، حداقل 4 بار اقرار و در جرایم شرب خمر، قذف و سرقت مستوجب حد حداقل 2 بار اقرار مورد نیاز است تا جرم محرز و مجرم مستوجب مجازات گردد.
✔ بیشتر بخوانید : شرایط شهادت شهود به بیان وکیل دادگستری
چند نکته مهم
1- انکار بعد از اقرار در امور کیفری مستوجب رجم یا حد قتل، آثار زیر را در پی دارد:
جرایم زنا و لواط: صد ضربه شلاق حدی
غیر از زنا و لواط: حبس تعزیری درجه 5 (2 تا 5 سال)
سایر جرایم: مستوجب سقوط مجازات نیست.
2- در صورت تعارض اقرار با سایر ادله:
الف) چنانچه ادله مزبور شهادت شهود، قسامه و سوگند باشد: اقرار بر آن مقدم است.
ب) اگر اقرار با علم قاضی در تعارض باشد و علم قاضی بیّن باقی بماند، این اقرار برای قاضی مزبور معتبر نیست.
3- گرچه اقرار کتبی و شفاهی به لحاظ شکلی از یک دیگر متفاوت هستند لیکن به لحاظ آثار هیچ گونه تفاوتی میان آنها نیست.
4- اقرار میتواند به صورت صریح (در لفظ) و یا ضمنی (در رفتار و عمل) صورت پذیرد.
پرسش و پاسخهای پرتکرار
1- آیا فردی که اقرار به امری نمود میتواند اقرار خود را پس بگیرد؟
در حالت کلی، در امور مدنی انکار بعد از اقرار مسموع نیست مگر این که فرد اقرار کننده بتواند اثبات نباید که اقرار وی صحیح نبوده و یا به جهتی از جهات قانونی فاقد اعتبار است. لیکن در امور کیفری، انکار بعد از اقرار شنیده میشود مگر این که قاضی مطمئن به وقوع جرم از سوی اقرار کننده باشد.
2- آیا اقرار ناشی از شکنجه دارای اعتبار است؟
خیر. بر اساس مقررات قانونی فرد اقرار کننده باید قاصد و مختار باشد. یعنی این که با ارادهای آزاد اقدام به اقرار علیه خود نماید. اگر فرد اقرار کننده تحت شکنجه روحی و یا جسمی اقرار کند، اقرار وی بر اساس قانون صحیح نیست. بنابراین قاضی نباید به چنین اقراری ترتیب اثر دهد.
در صورتی که سوالی پیرامون مطلب “وکیل دادگستری و اقرار در امور مدنی و کیفری” باقی مانده است می توانید در قسمت دیدگاه همین مطلب مطرح نمایید…
🔖 مطالب پیشنهادی مرتبط
✔ 24نکته مهمی که باید در دادگاه به آن توجه کرد!
*****
آسایش گستران معتبرین و بهترین موسسه حقوقی
همیشه حامی حقوق شما عزیزان است.
*****