وکیل پایه یک دادگستری در ترک تابعیت ایران
قوانین مربوط به تابعیت در زمره قوانین داخلی کشورها هستند، بدین معنا که هر کشوری قواعد خاص خود را برای تحصیل و یا ترک تابعیت، وضع کرده و به اجرا میگذارد. بنابراین برای بدست آوردن اطلاعات در خصوص شرایط تحصیل و یا ترک تابعیت یک کشور خاص باید به قوانین داخلی آن کشور مراجعه نمود. دولت ایران همانند سایر کشورهای جهان در ماده 988 قانون مدنی، مقرراتی را در این خصوص وضع نموده است. ما در مقاله «وکیل پایه یک دادگستری در ترک تابعیت ایران» به بررسی مقررات ترک تابعیت جمهوری اسلامی ایران میپردازیم.
مسئله ترک تابعیت کشور متبوع به اندازه تحصیل تابعیت یک کشور خارجی نیازمند رعایت مقررات خاص است و میتواند به همان اندازه چالشبرانگیز و محل بحث باشد. چرا که غفلت در این خصوص میتواند منجر به پدیده بیتابعیتی و یا آپاترید برای اشخاص باشد. به همین خاطر نیاز به بررسی و آگاهسازی در این حوزه واجد اهمیت است.
مفهوم ترک تابعیت
اعطای تابعیت به هر فرد که در بدو تولد صورت میگیرد، عملی اجباری و تحمیلی است. لیکن مفهوم ترک تابعیت همچون تحصیل تابعیت خارجی، مفهومی کاملاً ارادی و اختیاری است. یعنی اینکه هر فرد میتواند خودش تصمیم بگیرد که تابعیت کشوری را ترک کرده و تابعیت کشور دیگری را به دست آورد. این امر در نتیجه احترام به آزادی اشخاص صورت میگیرد. اما با این حال، به صرف درخواست شخص نبوده و شرایطی دارد و در مقررات بسیاری از کشورها نیز نیازمند تأیید یک مقام دولتی مشخص است.
تفاوت ترک تابعیت و اخراج از تابعیت
همانطور که گفتیم ترک تابعیت، عملی ارادی است اما اخراج از تابعیت عملی تحمیلی و غالباً به حکم قانون است. برای مثال برخی کشورها قانونی دارند مبنی بر اینکه چنانچه یکی از اتباع آنها تابعیت کشور دیگری را کسب کند، تابعیت کشور متبوع اولی خود را از دست میدهد و این امر خودبهخود و بدون نیاز به اقدام تبعه مذکور و یا حتی حکم دادگاه صورت خواهد گرفت. یا در برخی دیگر از کشورها به ندرت مجازات برخی جرایم خاص را اخراج از تابعیت در نظر گرفتهاند که البته چنین عملی به دلیل پیشگیری از وقوع آپاترید یا بیتابعیتی رنگ باخته است و در عمل عموماً اجرا نمیشود.
ترک تابعیت در قانون ایران
جمهوری اسلامی ایران در ماده 988 قانون مدنی، شرایطی را برای ترک تابعیت ایران در نظر گرفته است که هر فرد ایرانی در صورت دارا بودن آن شرایطريال میتواند درخواست ترک تابعیت ایران را بنماید. مطابق مقررات ترک تابعیت ایران با تبعات و آثاری حقوقی برای فرد درخواستکننده و خانواده او همراه باشد.
شرایط ترک تابعیت ایران
مطابق ماده 988 قانون مدنی، شرایط زیر برای ترک تابعیت ایران بایستی مراعات گردد:
- شرط سن حداقل 25 سال تمام
- اجازه هیئت وزراء
- انتقال اموال غیرمنقولی که در ایران دارا هستند و یا ممکن بالوراثه دارا شوند ولو آنکه اتباع خارجه اجازه دارا بودن آن را مطابق قانون ایارن داشته باشند.
- انجام خدمت سربازی
جهت ارتباط و مشاوره با “وکیل پایه یک دادگستری” برای ترک تابعیت ایرانی با ما در تماس باشید.
تحلیل شرایط
از این شروط چند نتیجه میتوان گرفت؛ اول آنکه شرط سنی ترک تابعیت ایران بیشتر از تحصیل تابعیت (18سال) است و این امر طبیعتاً به دلیل درک تبعات ترک تابعیت است.
دوم آنکه لزوم کسب اجازه هیئت وزرا نشان میدهد که ترک تابعیت کاملاً هم به صرف اراده فرد و درخواست او نیست و باید با اجازه مقامات رسمی باشد. البته وجود چنین شرطی بیشتر به این علت است که کشور ناگهانی با ریزش شدید جمعیت روبهرو نشود. چراکه این امر به نوعی قدرت کشور را به چالش میکشد.
سوم آنکه لزوم انتقال تمام اموال غیرمنقول فرد درخواست کننده به معنای تحمیل نوعی مجازات برای فرد متقاضی ترک تابعیت است؛ چراکه به او حتی این اجازه را نمیدهند که در حد قانونی اتباع خارجه نیز در ایران، ملک داشته باشند.
چهارم؛ لزوم انجام خدمت سربازی نیز به معنای لزوم انجام تعهدات قانونی فرد در مقابل دولت جمهوری اسلامی ایران است.
✔ بیشتر بخوانید : بهترین وکیل پایه یک مهاجرت در تهران
مراحل خروج از تابعیت ایران
افراد واجد شرایط میتوانند در صورت اقامت در خارج از کشور، با مراجعه به نمایندگی ایران در محل اقامت خود و در صورت اقامت در ایران، با مراجعه به استانداریها مدارک لازم را تحویل نموده و درخواست ترک تابعیت نمایند. مطابق قانون مدنی و نیز قانون تابعیت، فرد متقاضی ترک تابعیت میبایست ضمن درخواست، دلایل خود را برای ترک تابعیت ارائه دهد. براساس همین قوانین، نیازی نیست که لزوماً این دلایل موجه باشند. هیئت وزیران ضمن بررسی دلایل شخص متقاضی و سایر مسائل، درخواست هر فرد را بطور جداگانه بررسی کرده و پاسخ میدهد.
در صورت اجازه هیئت وزیران برای فرد سند ترک تابعیت صادر شده و فرد موظف است ظرف سه ماه از تاریخ صدور سند ایران را ترک نماید وگرنه مقامات صالح میتوانند اقدام به فروش اموال غیرمنقول و اخراج وی از ایران نماید. این بازه زمانی، نهایتاً تا یکسال با موافقت وزارت امور خارجه قابل تمدید است.
ترک تابعیت زن ایرانی
در خصوص ترک تابعیت زن ایرانی دو حالت وجود دارد:
اول حالتی است که زن ایرانی فاقد همسر و دارای فرزند فاقد پدر و جد پدری باشد؛ در این حالت هیئت وزیران میتواند ضمن قبول درخواست ترک تابعیت زن ایرانی، ترک تابعیت فرزندان وی که کمتر از 18 سال دارند و یا به جهات دیگری محجورند را اجازه دهد. چنانچه فرزندان زن مزبور بین 18 تا 25 سال سن داشته باشند، میتوانند به تبعیت از درخواست مادر خود، درخواست ترک تابعیت بدهند.
دوم حالتی است که زن ایرانی دارای همسر باشد؛ در چنین حالتی قانونگذار ساکت بوده است. اما با توجه به لزوم دارا بودن یک تابعیت برای خانواده ایرانی به نظر میرسد که با درخواست ترک تابعیت زن ایرانی دارای همسر به تنهایی مخافت شود و اجازه همسر نیز در این باره ملاک عمل نخواهد بود.
نکته تکمیلی
چنانچه قانون دولت متبوع شوهر، زن ایرانی را در انتخاب میان تابعیت اصلی خود و تابعیت زوج مخیر بگذارد، زن ایرانی که بخواهد تابعیت دولت متبوع زوج را دارا شده و دلایل موجهی نیز داشته باشد با تقدیم تقاضانامه کتبی به وزارت امور خارجه، با درخواست او موافقت خواهد شد.
آثار ترک تابعیت ایران
این آثار در دو بعد قابل بررسی است: یک آثاری که برای خود فرد به همراه دارد و دوم آثاری که برای همسر و فرزندان وی میتواند به همراه داشته باشد.
آثار فردی ترک تابعیت
- فرد متقاضی ترک تابعیت باید پیش از خروج از کشور اموال غیرمنقول خود را که در ایران دارا میباشد یا ممکن بالوراثه دارا شود، به فروش برساند.
- باید ظرف سه ماه از تاریخ صدور سند ترک تابعیت ایران، کشور را ترک نماید.
- باید تمام وظایف قانونی خود در مقابل دولت از جمله خدمت سربازی و امور مالیاتی را انجام دهد.
آثار ترک تابعیت برای خانواده متقاضی
منظور از خانواده اینجا همسر و فرزندان شخص متقاضی هستند که مطابق بند 3 ماده 988 قانون مدنی، همسر و فرزندان شخص متقاضی اعم از صغیر و کبیر با درخواست فرد متقاضی از تابعیت ایران خارج نمیشوند مگر اینکه اجازه هیئت وزیران شامل آنها نیز شود.
بنابراین اجازه هیئت وزیران باید به یکایک اعضای یک خانواده تعلق بگیرد وگرنه آنها مشمول مجوز سند ترک تابعیت فرد متقاضی نمیشوند.
✔ بیشتر بخوانید : 20 سوال مهم حقوقی برای مهاجرت
بازگشت به تابعیت ایران
در این خصوص نیز دو حالت وجود دارد:
- زمانیکه فردی قبلاً خود و یا پدرش تابعیت ایران را بطور اردای ترک کرده باشند:
مطابق ماده 990 قانون مدنی، هریک از اتباع ایران خود یا پدرشان مطابق قانون تابعیت ایران را ترک کرده و به تابعیت کشور دیگری درآیند، چنانچه بخواهند به تابعیت اصلی خود بازگردند به صرف درخواست، به تابعیت ایران قبول میشوند مگر اینکه دولت بازگشت آنها را به تابعیت ایران صلاح نداند.
- بازگشت به تابعیت زن ایرانی که در اثر ازدواج با تبعه خارجه مجبور به ترک تابعیت ایران شده باشد:
چنین زنی با وفات همسر یا تفریق از وی، به صرف تقدیم درخواست به انضمام ورقه تصدیق فوت شوهر و یا سند تفریق، به تابعیت اصلی خود با جمیع حقوق و امتیازات راجع به آن بازمیگردد.
پرسش و پاسخهای پرتکرار
- سن ترک تابعیت ایران، چند سال است؟
بیست و پنج سال تمام
- آیا زن ایرانی دارای شوهر میتواند مستقل از همسر خود، درخواست ترک تابعیت ایران را بنماید؟
خیر. زن ایرانی نمیتواند مستقل از همسر خود درخواست ترک تابعیت ایران را بنماید ولو آنکه شوهر وی چنین درخواستی را اجازه نماید.
- آیا برای ترک تابعیت ایران، کارت پایان خدمت موردنیاز است؟
بله. مطابق ماده 988 قانون مدنی هر فرد ایرانی که میخواهد ترک تابعیت بنماید باید خدمت تحتالسلاح خود را انجام داده باشد.
- آیا در قانون ایران مقررهای در باب اخراج از تابعیت داریم؟
بله. مطابق اصل 41 قانون اساسی، دولت ایران میتواند تابعیت ایرانی هر تبعه ایران را که به تابعیت کشور دیگری درآید، از وی سلب کند. همچنین اصل 42 همین قانون در خصوص اشخاصی که تابعیت ایران را کسب مینمایند به دولت اجازه میدهد تا در صورت قبول تابعیت آنها از سوی کشور دیگر، تابعیت ایرانی آنها را سلب نماید.
- آیا زن خارجی که در اثر ازدواج تابعیت ایران را کسب مینماید در اثر طلاق یا فوت تابعیت ایران از وی سلب میگردد؟
خیر. باقی میماند و همچون تابعیت اصلی با جمیع حقوق و امتیازات است.
نظرات و سوالات خود درباره مطلب «وکیل پایه یک دادگستری در ترک تابعیت ایران» را در قسمت دیدگاهها با ما به اشتراک بگذارید.
🔖 مطالب پیشنهادی مرتبط
✔ وکیل پایه یک دادگستری در بیان قوانین گذرنامه 1
✔ وکیل دادگستری غرب در بیان قوانین گذرنامه 2
ارتباط با موسسه حقوقی آسایش گستران
☑️ مشاوره حقوقی با کارشناسان حقوقی موسسه
021-88401560 | 021-88403166
☑️ تلفن همراه وکیل پایه یک دادگستری در تهران
0912-4970000 | 0912-4920000
☑️ آدرس صفحه اینستاگرام وکیل پایه یک دادگستری
☑️ تلگرام
vakil | @vekalat@
☑️ آدرس موسسه حقوقی آسایش گستران
تهران | خیابان شهید مطهری| نرسیده خیابان شریعتی | روبروی بوستان شهیدآوینی | پلاک 11
برای مشاهده آدرس در گوگل مپ روی متن رو به رو کلیک نمائید »»موسسه حقوقی آسایش گستران
*****
آسایش گستران معتبرین و بهترین موسسه حقوقی
همیشه حامی حقوق شما عزیزان است.
*****