وکیل و شهادت شهود
مطابق مقررات و نظام حقوقی ایران، هر کس ادعایی را در دادگاه طرح می‌نماید، باید ادعای خود را نیز ثابت نماید. قانون مدنی بیان می‌دارد که افراد می‌توانند برای اثبات ادعای خود از شهادت شهود استفاده نمایند. البته لازم به ذکر است که شهادت شهود هم در دعاوی حقوقی و هم در دعاوی کیفری برای اثبات ادعا کاربرد دارد. نکته‌ای که در این باره حائز اهمیت می‌باشد، این است که شهادت به چه معناست؟ چه آثاری را در پی دارد؟ و شاهد چه شرایطی را باید دارا باشد؟ در مطلب «وکیل و شهادت شهود» به بررسی و پاسخ به سؤالات مزبور می‌پردازیم. تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
تعریف شهادت شهود
به منظور درک بهتر و صحیح‌تر هر مفهوم و اصطلاح، بهتر است که ابتدا یک تعریف ساده و قابل‌فهم برای همگان از آن ارائه داد. شهادت شهود به حالتی گفته می‌شود که یک نفر (که از اصحاب دعوی نیست) در خصوص دعوی مطروحه در دادگاه، مسئله‌ای را طرح می‌کند که به نفع یک طرف دعوی و به ضرر دیگری است. مسئله‌ای که از سوی شاهد مطرح می‌شود، باید مبتنی بر دیده‌ها و یا شنیده‌های او درباره دعوی مطروحه باشد.
انواع شهادت شهود
شهادت با توجه به نحوه ابراز شهادت و شاهد، انواع مختلفی دارد:
شهادت مستقیم
مختص زمانی است که شاهد، وقوع امری را دیده و یا شنیده باشد. همچنین ممکن است چیزی را لمس کرده و از این طریق بتواند شهادت دهد.
شهادت بر شهادت شاهد
یکی از انواع شهادت، گواهی بر شهادت شاهد است. شهادت بر شهادت شاهد زمانی رخ می‌دهد که شاهد حاضر در دادگاه، خودش رأساً وقوع امری را ندیده، نشنیده و یا لمس نکرده است. لیکن مسئله از طرف شخصی که خود وقوع امر را دیده، شنیده و یا لمس کرده است، نقل و قول می‌نماید.
این نوع از شهادت زمانی اعتبار دارد که:
- دعوا حق‌الناسی باشد؛ اعم از مدنی و جزایی
- شاهد اصلی پرونده، فرد معتمد و قابل قبولی باشد ولی بنا به دلایلی (همچون غیبت، حبس، بیماری و غیره) حضور وی در دادگاه متعذر و یا متعسر باشد.
در این حالت، شهادت بر شهادت از سوی قاضی مورد پذیرش واقع می‌شود.
✔ بیشتر بخوانید : وکیل پایه یک اثبات جرم
شهادت بر امری که میان مردم یک محل پخش شده باشد
زمانی هست که یک فرد خود شاهد وقوع ماجرایی نبوده است. لیکن جریان را که میان مردم محل دهان به دهان پیچیده، شنیده است. چنین شهادتی نیز در دادگاه قابل استماع است علیرغم آن که شاهد شخصاً جریان را به چشم، ندیده و به گوش، نشنیده است.
شرایط شاهد
برای این که شهادت یک فرد واجد اعتبار باشد، شاهد باید دارای شرایطی بوده که در ادامه به آنها می‌پردازیم. به منظور آشنایی با شرایط شاهد، با ما تا انتهای مطلب «وکیل و شهادت شهود» همراه باشید.
عقل و بلوغ
برای این که شهادت یک فرد در محاکم معتبر تلقی شود، نیاز است که شاهد از عقل و بلوغ لازم برخوردار باشد. این امر بدین معناست که شاهد باید عاقل و بالغ باشد. ملاک بلوغ و عقل برای شهادت بر اساس قانون مدنی، سن 15 سال تمام است. یعنی صرفاً شهادت اطفال 15 سال به بالا واجد اعتبار بوده مگر این که قانون‌گذار شهادت اطفال زیر 15 سال را در امور خاصی پذیرفته باشد.
البته این نکته نباید از نظر دور بماند که شهادت مجنون دائمی تحت هیچ شرایطی مورد قبول نیست و اعتباری ندارد. شهادت مجنون ادواری در شرایطی قابل قبول است که، در دوران صحت و سلامت باشد.
همچنین شهادت فردی که کهولت سن داشته و مبتلا به فراموشی و آلزایمر است، در دادگاه قابل قبول نیست.
جهت مشاوره با وکیل پایه یک دادگستری با روش‌های زیر با ما در ارتباط باشید:
راه های ارتباطی جهت مشاوره با بهترین وکیل ها به شرح زیر می باشد:
اینستاگرام: vakilsite@
تلگرام: vakil | @vekalat@
واتساپ: 989124920000+
عدم شهرت به فسق
شاهدی که در دادگاه حاضر می‌شود، نباید به فسق و یا فساد اخلاقی شهرت داشته باشد.
عدم نفع شخصی برای شاهد در دعوی مطروحه
اگر چه اخلاق و ایمان حکم می‌کند که شهادت دروغ، گناه است و نباید در دادگاه ارائه شود. لیکن بر اساس قانون، شهادت کسی که در دعوی مطروحه دارای نفع شخصی است، به هیچ وجه در دادگاه پذیرفته نیست و نمی‌تواند مستند صدور حکم قرار گیرد.
عدم دشمنی میان شاهد و طرف مقابل
شاهد نباید با طرف دیگر دعوی که علیه او شهادت می‌دهد، خصومت و یا دشمنی شخصی داشته باشد. چرا که وجود خصومت، شاهد را از شرط عدالت خارج می‌نماید.
✔ بیشتر بخوانید : شرایط شهادت شهود به بیان وکیل دادگستری
عدم اشتغال به تکدی‌گری و ولگردی
مطابق قانون، شاهدی که اقدام به ادای شهادت می‌نماید نباید متکدی و یا ولگرد باشد.
داشتن طهارت مولد
طهارت مولد به این معنا است که شاهد باید حاصل رابطه ناشی از ازدواج باشد. یعنی اگر ولادت کسی ناشی از رابطه نامشروع باشد، نمی‌تواند در دادگاه برای شهادت حاضر شود. گفته می‌شود علت وضع چنین مقرره‌ای، پرهیز از انجام اعمال منافی عفت و اخلاق است.
عدم رابطه نسبی و سببی میان شاهد و طرف دعوی
یعنی این که شاهد حاضر در دادگاه نباید با طرف دعوی که می‌خواهد به نفع او شهادت دهد، رابطه نسبی یا سببی داشته باشد. قاضی مکلف است در این باره اطمینان لازم را حاصل نماید.
عدم رابطه خادم و مخدومی
میان شاهد و کسی که می‌خواهد به نفع او شهادت دهد، نباید رابطه خادم و مخدومی برقرار باشد. زیرا احتمال ادای شهادت کذب در چنین مواردی بالا است.
شرایط پذیرفته شدن شهادت شهود
شرایط پذیرش شهادت شهود به شرح زیر است:
لزوم ارائه شهادت از روی قطع و یقین
یعنی شهادت باید قاطعانه و با یقین کامل به آنچه بیان می‌شود، صورت گیرد. فلذا شهادتی که با شک و تردید صورت گیرد، دادگاه نمی‌تواند آن را بپذیرد.
لزوم تطابق شهادت با دعوی و ادعای طرف دعوی
لازم است شهادتی که از سوی شاهد در دادگاه اظهار می‌گردد، با اصل دعوی و ادعای طرف دعوی که می‌خواهد به نفع او رأی دهد، تطابق داشته باشد. البته مطابق ماده 1316 قانون مدنی چنانچه در لفظ متفاوت ولی در معنا یکسان باشد، ایرادی به شهادت اظهارشده وارد نیست.
لزوم متحد بودن شهادت شهود
شهودی که در دادگاه حاضر می‌شوند، باید شهادت ایشان واحد باشد. یعنی نباید اختلافی در اظهارات ایشان وجود داشته باشد. در غیر این صورت، شهادت اظهار شده مورد قبول دادگاه نخواهد بود. مگر این که قدر متیقنی از اظهارات شهود به دست آید.
شهادت حضوری
به این معنا است که ادای شهادت مستلزم حضور شاهد در دادگاه است و شهادت کتبی نمی‌تواند جایگزین آن گردد. به همین خاطر دادگاه برای حضور شاهد و ارائه شهادت به طور شفاهی، اقدام به صدور ابلاغیه برای ایشان می‌نماید.
پرسش و پاسخ‌های پرتکرار
-
آیا شهادت زن مورد قبول است؟
بر اساس مقررات قانونی، بهتر است که شهود 2 مرد عاقل و بالغ باشند مگر در اموری که زنان در آن متخصص می‌باشند و احتمال علم آنها بالاتر است. لیکن شهادت زنان به تنهایی واجد اعتبار کامل نیست. به طور کلی شهادت یک مرد و دو زن نیز قابل قبول است.
-
شهادت شهود در چه نوع پرونده‌هایی قابل قبول و طرح است؟
به طور کلی، شهادت شهود یکی از دلایل اثبات ادعای خواهان و یا شاکی می‌تواند باشد. شهادت هم در امور کیفری و هم در امور مدنی قابل استناد است. شهود باید شرایط قانونی لازم را برای حضور در دادگاه و ادای شهادت داشته باشند.
در صورتی که سوالی پیرامون مطلب “وکیل و شهادت شهود” باقی مانده است می توانید در قسمت دیدگاه همین مطلب مطرح نمایید…
🔖 مطالب پیشنهادی مرتبط
✔ 24نکته مهمی که باید در دادگاه به آن توجه کرد!
*****
آسایش گستران معتبرین و بهترین موسسه حقوقی
همیشه حامی حقوق شما عزیزان است.
*****
سلام. در ارتباط با شرایط شاهد نوشته اید که شاهد نباید رابطه نسبی ویا سببی داشته باشد. این موضوع اولآ بصورت صریح در قانون ذکر نشده زیرا در بعضی از موارد تنها شهادت می تواند از سوی اشخاص نزدیک از جمله بستگان نسبی و سببی صورت گیرد و اگر امارات بر صحت شهود باشد دادگاه شهادت آنان را نیز می پذیرد.