وکیل پایه یک و توضیح قرار ترک تعقیب
طرح دعاوی در دادگاهها به دلایل و موضوعات مختلف امکان پذیر است. به همین دلیل آشنایی با اصطلاحات و شرایط آن از اهمیت زیادی برخوردار است. هر یک از دعاوی دارای مراحل رسیدگی مختص به خود است . در هر مرحله از رسیدگی، شرایطی وجود دارد که اطلاع از آنها میتواند روند رسیدگی به پرونده را ساده تر نماید. یکی از اصطلاحات انصراف از دعواست. به این معنی که مدعی اگر بخواهد، میتواند از دعوای خود صرف نظر نماید و یا اصطلاحا ترک دعوا نماید. به همین منظور باید درخواست ترک تعقیب به دادگاه بدهد. با تقدیم این دادخواست به دادگاه اصطلاحا رسیدگی به دعوا منتفی میشود. اینکه در کدام نوع از دعاوی میتوان درخواست ترک تعقیب را ارائه داد و دارای چه شرایطی است، موضوعی است که در این مقاله با عنوان وکیل پایه یک و توضیح قرار ترک تعقیب میخواهیم به آن بپردازیم.
انواع دعاوی در دادگاه
دعاوی در دادگاهها با توجه به موضوعات خود مطرح میشوند. در یک تقسیمبندی کلی میتوان دعاوی را شامل حقوقی، خانواده و کیفری دانست. هر کدام از این دعاوی در دادگاه مربوط به خود مطرح میشوند و قواعد طرح دعوا در آنها باید رعایت شود. اگر برای مثال دعوای کیفری در دادگاه خانواده مطرح شود، آن دادگاه دعوا را رد میکند چرا که در اصطلاح حقوقی صلاحیت ذاتی برای رسیدگی را ندارد. به این معنا که این دادگاه ذاتا برای رسیدگی به نوع دیگری از دعاوی به وجود امده است.
طرح دعاوی در دادگاه
پس از اینکه دعوایی در دادگاه مربوطه مطرح شود، دادگاه با رعایت قانون و مقررات شروع به رسیدگی به دعوا مینماید. این رسیدگی در هر نوع دادگاه با توجه به موضوع دعوا متفاوت است. در حین رسیدگی به دعوا، اگر پرونده با شاکی خصوصی مورد تعقیب قرار گرفته باشد، شاکی میتواند از شکایت خود صرف نظر کند و دادگاه اگر جرم را از منظر دیگر و طبق قانون قابل پیگیری نداند، به دعوا خاتمه میبخشد. در این وضعیت اصطلاحا گفته میشود که قرار ترک تعقیب صادر شده است.
دعاوی قابل گذشت
همان طور که بیان شد، دعاوی در موضوعات مختلف بیان میشوند. آن دسته از دعاوی که اصطلاحا قابل گذشت هستند، مربوط به دعاوی کیفری بوده و در دادگاه کیفری و دادسراها مطرح میشوند. اگر جرم مربوطه علیه شخصی اتفاق افتاده باشد، آن شخص میتواند، نسبت به مجرم پس از طرح دعوا نیز گذشت نماید. در این مرحله دادگاه به این درخواست رسیدگی و به سایر جنبههای جرم میپردازد.
قرار ترک تعقیب
به گفته وکیل کیفری در حین رسیدگی به دعوای کیفری، قاضی میتواند با درخواست شاکی مبنی بر عدم رسیدگی به دعوا به آن خاتمه دهد. شاکی باید درخواست ترک تعقیب را به دادگاه ارائه نماید و دادگاه با بررسی این دادخواست، قرار ترک تعقیب را صادر نماید.
این قرار عموما زمانی صادر میشود که شاکی پس از طرح دعوا، دلایل و مستندات کافی نداشته باشد. در نتیجه از دادگاه درخواست ترک تعقیب میکند.
شرایط صدور قرار ترک تعقیب
طبق قانون آیین دادرسی کیفری قرار ترک تعقیب با وجود شرایط زیر صادر میشود:
ماده ۷۹- در جرايم قابل گذشت، شاكي ميتواند تا قبل از صدور كيفرخواست درخواست ترك تعقيب كند. در اين صورت، دادستان قرار ترك تعقيب صادر ميكند. شاكي ميتواند تعقيب مجدد متهم را فقط براي يك بار تا يكسال از تاريخ صدور قرار ترك تعقيب درخواست كند.
با این وصف باید گفت، اگر شاکی درخواست ترک تعقیب را ارائه نماید و از درخواست خود به هر دلیلی پشیمان شود و بخواهد پرونده دوباره به جریان بیوفتد، صرفا یک بار و یک سال پس از صدور قرار ترک تعقیب میتواند، رسیدگی مجدد به دعوا را از دادگاه درخواست نماید.
به علاوه درخواست صدور قرار ترک تعقیب باید قبل از صدور کیفر خواست انجام گیرد.
اعتراض به قرار ترک تعقیب
در صورتی که این قرار توسط دادگاه صادر شود، هر یک از طرفین دعوا اعم از شاکی یا متهم حق اعتراض به این قرار را ندارند. به عبارت دیگر این به نظر بیشتر حقوق دانان این قرار غیر قابل اعترض است.
نکته ای که باید در رابطه با قرار ترک تعقیب در نظر داشت، این است که در صورت صدور قرار ترک تعقیب و مختومه شدن، پرونده امکان طرح مجدد دعوا برای شاکی وجود دارد و از این طریق میتواند دوباره پرونده را علیه متهم به جریان بیاندازد.
تبصره ماده ۷۹ این نکته را مورد توجه قرار داده است:
«در صورت درخواست مدعی مبنی بر ترک محاکمه، دادگاه قرار ترک تعقیب صادر خواهد کرد. این امر مانع از طرح شکایت مجدد نخواهد بود.»
وکیل پایه یک و توضیح قرار ترک تعقیب
همان طور که مطرح شد، قرار ترک تعقیب توسط شاکی از دادگاه درخواست میشود. مهمترین تفاوت این صدور این قرار با گذشت شاکی این است که به وکیل پایه یک و توضیح قرار ترک تعقیب ، در صورت گذشت شاکی، وی نمیتواند دوباره دعوا را در دادگاه مطرح نماید. در حالی که در قرار ترک تعقیب شاکی میتواند یک سال از صدور قرار تعقیب اقدام به طرح شکایت مجدد در دادگاه نماید.