دادخواست خلع ید و نکات حقوقی مربوط به آن
خلع ید عنوان دعوایی است که مالک بر علیه متصرف غیر قانونی بر پا می دارد. در این موارد ممکن است فرد متصرف از خلع ید دست برندارد که در این صورت لازم می شود اقدام به ارائه نمونه دادخواست خلع ید کرد.به همین منظور در مطلب پیش رو سعی برآن شده است تا درباره دادخواست خلع ید و نکات حقوقی مربوط به آن اطلاعاتی را در اختیار شما همراهان گرامی قرار دهیم.
تعریف خلع ید
خلع ید به لحاظ حقوقی عنوان دعوایی است که مالک یک مال غیر منقول(مانند خانه، مغازه،آپارتمان )
بطرفیت متصرف غیرقانونی مال خود اقامه می کند و از دادگاه می خواهد که به روند تصرف غیر مجاز متصرف پایان بخشیده و ملک وی را از تصرف او خارج کرده و تحویل او بدهند .
تعریف دادخواست
طرح دعوا مستلزم تشریفات معینی است که با تقدیم دادخواست آغاز می‌شود.
دادخواست عبارت از ورقه‌ای است که ضمن آن کسی که مدعی حقی است (خواهان)،
کتباً درخواست رسیدگی به آن و احقاق حقوقش را با دعوت طرف و معارض خود به دادرسی از طریق اقاله دعوی حقوقی، از مراجع قضایی می‌نماید.
دادخواست برگ مخصوص چاپی است و دارای ستون‌های خواهان، خوانده، خواسته، ستون دلایل و منضمات و محلی برای تشریح دعوی است.
(مطالعه بیشتر: انواع دادخواست حقوقی ، کیفری و خانواده )
شروط ملزم برای ارائه دادخواست خلع ید
سند مالکیت
ملک تصرف شده باید دارای سابقه ثبتی باشد.
زیرا اولین نیاز برای دادخواست خلع ید ، وجود سند مالکیت است.
همچنین باید بر روی ملک مورد دعوا مالکیت رسمی وجود داشته باشد.
در صورتی که موارد ذکر شده در رابطه با ملک مورد دعوی وجود نداشته باشد، امکان ارئه دادخواست خلع ید وجود ندارد.
متصرف بودن شخص ثالث
در صورتی که شخصی به جز مالک که دارنده اجازه باشد در ملک مورد نظر تصرفی انجام دهد
یا اقدام به احداث بنایی کند
در اولین قدم طی یک اظهارنامه قانونی به وی اعلام می شود که ملک مورد نظر را تخلیه کند.
در صورتی که متصرف از تخلیه سر باز زند می توان اقدام به ارائه دادخواست خلع ید کرد.
دعوای اثبات مالکیت
دعاوی مالکیتدر خصوص دعاوی مالکیت، اگر ملکی در اداره ثبت اسناد و املاک به صورت رسمی ثبت نشده باشد،
معلوم است که سند رسمی نیز ندارد.
اگر در مورد مالکیت این گونه املاک اختلافی هم ایجاد شود و شخصی که آن را خریده و یا به نحو دیگری تملک نموده، بخواهد مالکیت خود را اثبات نماید،
لازم است دعوایی را با خواسته‌ی اثبات مالکیت خویش در دادگاه حقوقی مطرح نماید.
دادگاه حقوقی هم در صورتی وجود دلایل و مستندات کافی خواهان، مانند تصرف ملک، مبایعه نامه عادی و شهود در صورتی که مالکیت خواهان را احراز کند و مسلم بداند، حکم به ثابت شدن مالکیت او صادر می‌نماید.
* پیش برد این نوع پرونده ها حتما نیاز به یک وکیل ملکی زبده و درجه یک دارد*
معنی واژه های مورداستفاده در دادخواست خلع ید
خواهان:
اسامی مالک یا مالکین رسمی ملک
خوانده:
اسامی شخص یا اشخاص متصرف که ملک را تصرف کرده اند.
وکیل خواهان:
اگر دادخواست توسط وکیل تنظیم و ارائه شده باشد نام وی نیز به عنوان وکیل خواهان ذکر می شود.
تعیین دقیق خواسته و بهای آن
بسیار مهم است که در این قسمت به طور کامل ویژگی های مربوط به خواسته و بهای آن درج شود.
برای نمونه در زیر بخشی از آن ذکر شده است.
خواهان درخواست صدور حکم به خلع ید خوانده از پلاک ثبتی………. واقع در….. به قیمت …………….. ریال به انضمام پرداخت هزینه های مربوط به اجرت المثل ایام تصرف، پرداخت هزینه‌های مرتبط با دادرسی و حق الوکاله وکیل خواهان.
دلایل و منضمات :
در هنگام ارائه دادخواست خلع ید لازم است که برخی از مدارک و اسناد به همراه آن ارائه شود که شامل:
تصویر مصدق کارت ملی، تصویر مصدق سند مالکیت، تصویر اظهارنامه قانونی ارسال شده و گواهی ابلاغ، تصویر استشهادیه شهود، درخواست استعلام ثبتی، درخواست ارجاع به کارشناس و معاینه محل
تفاوت و شباهت ها خلع ید با تصرف عدوانی
- خلع ید از نظر حقوقی عنوان دعوایی است که مالک یک مال غیر منقول از قبیل خانه، مغازه، زمین به طرفیت متصرف غیر قانونی مال خود اقامه می نماید و از دادگاه درخواست می کند که به روند تصرف غیر مجاز متصرف خاتمه داده و ملک او را از تصرف او خارج نموده و تحویل او بدهند.
- تصرف عدوانی به دو صورت کیفری و حقوقی قابل طرح است
در دعوای تصرف عدوانی حقوقی فقط اثبات سابقه تصرف کفایت می کند و به اثبات مالکیت (عین و منافع) نیازی نیست.
همین که سبق تصرف خواهان و لحوق تصرف خوانده و عدوانی بودن تصرف ثابت گردد کافی است
اما در شکایت تصرف عدوانی کیفری که طبق ماده۶۹۰ قانون مجازات اسلامی که در سال ۱۳۷۵ تصویب شده است، مطرح می گردد اختلاف نظر وجود دارد:
برخی مالکیت را شرط دانسته اند
برخی دیگری فقط سبق تصرف را کافی می دانند.
شیوه قضایی نظر اول به این معنی است که اثبات مالکیت را قبول کرده است.
با عنایت به قانون رسیدگی به دعوای خلع ید در حیطه اختیارات دادگاه عمومی است و دعوای تصرف عدوانی به انتخاب مدعی است. در مواردی هم مدعی براساس ماده ۶۹۰ عمل می کند که از نظر مهلت و مدت شکایت دارای محدودیتی نیست.
- در دعوای تصرف عدوانی رعایت تشریفات دادرسی لازم نیست.
- در خلع ید رعایت این تشریفات لازم است.
- در هر دو دعوا قابلیت تجدید نظر وجود دارد.
- در خلع ید به موجب ماده ۱ قانون اجرای احکام حتماْ حکم می بایست قطعی و پس از آن اجرا شود.
در دعوای تصرف عدوانی چون بلا فاصله قابلیت اجرایی شدن را دارد به قطعی شدن و صدور اجراییه نیازی نبوده و درخواست تجدید نظر مانع اجرا نیست.
مرجع رسیدگی به دعوای خلع ید
مرجع رسیدگیاصل بر این است که دعوا در محل اقامت خوانده مطرح شود،
اما مطابق ماده ۱۲ قانون آیین دادرسی مدنی در دعاوی مربوط به اموال غیرمنقول خواهان باید به دادگاهی که مال غیرمنقول در آن حوزه است، مراجعه کند.
مثلاً در صورتی‌که آپارتمانی در یزد واقع شده باشد، هرچند خوانده مقیم یزد نباشد، دعوای خلع ید باید در دادگستری یزد مطرح شود.
چون آپارتمان در یزد واقع شده است.
بدیهی است با توجه به اینکه قابلیت تجدیدنظرخواهی رأی صادره بر اساس تقویم خواسته تعیین می‌شود،
دعوا از حیث معیار صلاحیت و قابلیت تجدیدنظرخواهی، همان است که خواهان در دادخواست خود به‌عنوان تقویم خواسته معین نموده است
و اگر خواهان خواسته خود را کمتر از سه میلیون ریال تقویم کند، رأی صادره قطعی و غیرقابل‌تجدیدنظر خواهد بود.
نمونه دادخواست خلع ید
نمونه 1 |
| خواهان : …
خوانده : … وکیل : ….. تعیین خواسته و بهای آن : خلع ید مقوم به ریال به انضمام کلیه خسارات قانونی دلایل و منضمات : کپی مصدق سند مالکیت، معاینه و تحقیق محلی با جلب نظر کارشناس رسمی دادگستری ریاست محترم مجتمع قضائی “نام شهرستان محل وقوع ملک “ باسلام احتراماً به استحضارمی رساند: به موجب سند مالکیت شماره دانگ پلاک ثبتی / بخش “شماره ونام شهرستان” واقع درنشانی متعلق به اینجانب می باشد نظر به اینکه خوانده/خواندگان بدون اذن و اجازه اینجانب پلاک ثبتی مذکور را در تصرف غاصبانه خود گرفته و با وصف مراجعات مکرر از رفع تصرفات غاصبانه خود و تحویل آن به اینجانب امتناع می نماید فلذا با تقدیم این دادخواست مستندات به ماده ۳۰۸ و ۳۱۱ قانون مدنی صدور حکم به خلع ید غاصبانه خوانده/خواندگان جزء پلاک ثبتی فوق الذکر به انضمام کلیه خسارات و هزینه دادرسی مورد استدعاست .(خلع ید) عند الاقتضا برای اثبات ادعای خود به معاینه و تحقیق محلی با جلب نظر کارشناس رسمی دادگستری استناد می نماید.(خلع ید) |
نمونه 2 |
|
تعیین خواسته و بهای آن : خلع ید مقوم به ریال به انضمام کلیه خسارات قانونی دلائل و منضمات دادخواست : کپی مصدق سند مالکیت، معاینه و تحقیق محلی با جلب نظر کارشناس رسمی دادگستری ریاست محترم مجتمع قضائی “نام شهرستان محل وقوع ملک “ با سلام احتراماً به استحضارمی رساند: به موجب سند مالکیت شماره ، دانگ پلاک ثبتی / بخش “شماره ونام شهرستان” واقع درنشانی متعلق به اینجانب می باشد نظر به اینکه خوانده/خواندگان بدون اذن و اجازه اینجانب پلاک ثبتی مذکور را در تصرف غاصبانه خود گرفته و با وصف مراجعات مکرر از رفع تصرفات غاصبانه خود و تحویل آن به اینجانب امتناع می نماید فلذا با تقدیم این دادخواست مستندات به ماده ۳۰۸ و ۳۱۱ قانون مدنی صدور حکم به خلع ید غاصبانه خوانده/خواندگان جزء پلاک ثبتی فوق الذکر به انضمام کلیه خسارات و هزینه دادرسی مورد استدعاست .عند الاقتضا برای اثبات ادعای خود به معاینه و تحقیق محلی با جلب نظر کارشناس رسمی دادگستری استناد می نماید.(دادخواست خلع ید ) |
سوالات حقوقی پیرامون خلع ید و تصرف در اموال
سوالات حقوقی از وکیلدر تصرف عدوانی حتما مالک باید طرح دعوا نماید؟
همان طور که در ماده 170 آمده است:
در تصرف عدوانی نیاز نیست شاکی مالک باشد
بلکه مستاجر، مباشر، خادم، رعیت، کارگر و هر کس به نمایندگی یا به امانت مال غیر را متصرف است، این توانایی را دارد که به قائم مقامی مالک طرح دعوی کند.
آیا وکیل مالک میتواند دادخواست خلع ید را ارائه دهد؟
در دعوی خلع ید فقط اشخاص ذینفع یا وکیل یا قائم مقام یا نماینده قانونی این حق را دارد که طرح دعوی کند.
دعوای تصرف عدوانی و خلع ید مالی یا غیر مالی است؟
دعوی تصرف عدوانی و مزاحمت و مانع شدن از حق غیر مالی است.
دعوی خلع ید در دعوی اموال غیر منقول مالی قلمداد می گردد و از نظر پرداخت هزینه دادرسی بر مبنای ارزش معاملاتی املاک در هر منطقه عمل می گردد و اختلاف و یا عدم اختلاف در مالکیت تاثیر گذار نیست.
چگونه کار خود را به بهترین وکیل دادخواست خلع ید و رفع تصرف بسپاریم؟
بهترین وکلا برای شما کسانی هستند که تخصص دادخواست خلع ید و رفع تصرف دارند.
تنظیم یک دادخواست چقدر زمان میبرد؟
این موضوع بستگی به نیاز و شکل نگارش دادخواست دارد،
گاهی تنظیم یک دادخواست ساده تنها یک الی دو ساعت زمان میبرد
گاهی ممکن است تا چند روز زمان نیاز باشد.
آیا خواسته اثبات مالکیت نسبت به املاک ثبت شده، قابل استماع است؟
خیر زیرا طرح دعوای اثبات مالکیت نسبت به ملکی که سند رسمی دارد بر خلاف قانون است
معمولاً دادگاه‌ها در این خصوص قرار عدم استماع دعوا صادر می‌نمایند.
برای اثبات مالکیت نیز نیازی به وجود مبایعه نامه و قرارداد وجود ندارد،
بلکه مالکیت ممکن است به شکل‌های مختلف منتقل شده باشد؛
برای نمونه، از طریق ارث منتقل شده باشد.
نکته:
در مورد ملکی که ثبت رسمی نشده و در تصرف شخص دیگری است، مدعی دعوای اثبات مالکیت میتواند دعوای اثبات مالکیت و خلع ید را همزمان مطرح نماید.
*****
***
آسایش گستران مرکزمشاوره حقوقی معتبرتهران
همیشه حامی حقوق شما عزیزان است
با ما همراه باشید.
***
*****